"Η συγνώμη δεν αρκεί αν δεν υπάρξει Δικαιοσύνη για τις γερμανικές θηριωδίες"

Του ΛΟΥΚΑ ΔΗΜΑΚΑ*

<<Δικαιοσύνη και Αποζημίωση!>>: Με αυτό το σύνθημα στο πανό που ανοίξαμε στο χώρο του Μνημείου των σφαγιασθέντων στους Λιγκιάδες Ιωαννίνων αμέσως μετά  την πρώτη επίσημη <<συγνώμη>> που ακούστηκε - καθαρά,χωρίς περιστοφές αλλά και αυτοκριτική γιατί άργησε τόσες δεκαετίες -  από την πλευρά της Γερμανίας επί ελληνικού εδάφους στο ανώτερο δυνατό επίπεδο, αυτό  του Γερμανού Προέδρου κ.Γιοάχιμ Γκάουκ , δώσαμε και την απάντηση για λογαριασμό κάθε Ελληνα πατριώτη: Ο αγώνας συνεχίζεται μέχρι την τελική δικαίωση! Το είπαμε με το σύνθημα<<Δι-και-ο-σύ-νη!>>  που φωνάξαμε αλλά και ευθέως στον ίδιο τον Γερμανό Πρόεδρο όταν μας δέχθηκε λίγα λεπτά αργότερα στην λιτή Αίθουσα Μνήμης των θυμάτων των Ναζί στις Λιγκιάδες, για να του δώσουμε την θέση-απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδικήσεων Γερμανικών Οφειλών: <<Η ενέργειά σας να ζητήσετε συγνώμη είναι θαρραλέα και ελπίζουμε και ευχόμαστε ότι αυτή θα αποτελέσει το πρώτο βήμα για την ικανοποίηση όλων συνολικά των ελληνικών διεκδικήσεων ως προς τις γερμανικές οφειλές, με συζήτηση, με διαπραγμάτευση μεταξύ των δύο χωρών, με αμοιβαία κατανόηση και σεβασμό>> ήταν με δύό λόγια -και δια στόματος του Αριστομένη Ι. Συγγελάκη - η τοποθέτηση της αντιπροσωπείας του Εθνικού Συμβουλίου, Εκπροσώπων  Ενώσεων Θυμάτων Κατοχής αλλά και πολιτών Μαρτυρικών Πόλεων που πήγαμε από πολλά μέρη της Ελλάδας στην 'Ηπειρο.

  Της ''συγνώμης'' είχε βεβαίως προηγηθεί, μια μέρα πριν, η αυστηρή γλώσσα του  ίδιου του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ.Κάρολου Παπούλια που  προσφωνώντας τον Γερμανό ομόλογό του στο δείπνο που του παρέθεσε είχε θέσει το θέμα :«Γνωρίζετε τους προσωπικούς δεσμούς που έχω με τη Γερμανία. Οι ιδιαίτεροι αυτοί δεσμοί καθιστούν ακόμη πιο δύσκολο να κατανοήσω την άρνηση της γερμανικής κυβέρνησης να συζητήσει το θέμα του κατοχικού δανείου και των πολεμικών αποζημιώσεων. Δεν πρόκειται μόνο για μία εκκρεμότητα που ρίχνει αρνητική σκιά στις σχέσεις μας. Πρόκειται και για ένα κρίσιμο ζήτημα πολιτικής ηθικής. Είναι οξύμωρο ο ελληνικός λαός να καλείται να υλοποιεί, άνευ συζητήσεως, επώδυνα προαπαιτούμενα και υποχρεώσεις και η Γερμανία να αρνείται να συνομιλήσει για υποχρεώσεις που εκκρεμούν από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Να αρνείται τη διαπραγμάτευση. Να αρνείται τη διεθνή διαιτησία. Να αρνείται, δηλαδή, τη διεθνή νομιμότητα για την επίλυση διαφορών. Η θέση σας ότι "δεν υφίσταται θέμα" είναι ένας ισχυρισμός. Δεν μπορεί να προβάλλεται μονομερώς σαν τελικό συμπέρασμα», είχε υπογραμμίσει ο κ. Κ.Παπούλιας ψέγοντας την Γερμανία και θέτοντας την ηθική, πολιτική και νομική πτυχή του θέματος.

Η αντιπροσωπεία μας που συναντηθήκαμε με τοκ κ. Γκάουκ - όλοι από  οικογένειες με θύματα  από το Δίστομο, τα Καλάβρυτα, την Βιάννο Κρήτης, το Κομμένο, τη Μουσιωτίτσα και το Ζαγόρι- επέδωσε στον Γερμανό Πρόεδρο την απόφαση  του Εθνικού Συμβουλίου στην οποία,  λες και είχε διαβλέψει το ενδεχόμενο να  ειπωθεί η <<συγνώμη>>, επισημαινόταν:<<Είναι, επιτέλους, η στιγμή να αναλάβει η Γερμανία την ευθύνη της και να εκφράσει τη μεταμέλειά της για τα εγκλήματα του Γ’ Ράιχ στην Ελλάδα. Ειλικρινώς και εμπράκτως! Την ειλικρινή συγγνώμη πρέπει να συνοδεύει η απόδοση δικαιοσύνης και η αποκατάσταση!>>

Καθισμένος στην πολυθρόνα ο κ. Παπούλιας μας κοίταζε, νομίζω με υπερηφάνεια και χαρά, να επισημαίνουμε στον κ. Γκάουκ, ότι η ''συγνώμη'',όσο σημαντική και θαρραλέα να είναι μετά από 70 χρόνια σιωπής και απαξίας, πρέπει είναι ''το πρώτο βήμα'' για την συνολική ικανοποίηση των γερμανικών οφειλών. Και είμαι σίγουρος ότι τα  <<Γιατί>>>  και <<Έως πότε>>που κατέγραφε η  απόφαση που δώσαμε στον κ. Γκάουκ τα είχε διατυπώσει και ο ίδιος στις συνομιλίες τους:

<<Κι όμως, 70 χρόνια μετά τη λήξη της Κατοχής και 24 χρόνια μετά την επανένωση της Γερμανίας, η χώρα μας δεν έχει λάβει από τη Γερμανία καμία επανόρθωση, καμία αποζημίωση! Όταν μάλιστα όλες οι χώρες που κατέκτησε η Γερμανία έχουν λάβει τις επιδικασθείσες επανορθώσεις. Όλες, εκτός της Ελλάδας! Γιατί;
Επίσης: το κατοχικό αναγκαστικό δάνειο δεν έχει αποδοθεί στη χώρα μας, ενώ αντίθετα η Γερμανία ξεπλήρωσε τα αντίστοιχα αναγκαστικά δάνεια, που έλαβε από την Πολωνία και τη Γιουγκοσλαβία.Γιατί;
Τέλος, οι αρχαιολογικοί θησαυροί και τα έργα τέχνης αμύθητης αξίας, που εκλάπησαν από την Ελλάδα δεν έχουν ακόμη επιστραφεί. Γιατί;>>.
Πού οφείλεται άραγε αυτή η επιλεκτικά δυσμενής στάση εις βάρος μας;Επί 70 χρόνια τα αμείλικτα αυτά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα. Μερικές μόνο δειλές εκφράσεις λύπης αρθρώνονται. Έως πότε;>>
''Έως πότε'', λοιπόν;
Η διατυπωθείσα ''συγνώμη'' θα αλλάξει τα πράγματα;  Θα αλλάξει την θέση της Γερμανικής κυβέρνησης; Επισήμως η γερμανική απάντηση είναι, δυστυχώς, όχι. Σε επίπεδο ηθικής είναι σίγουρα ένα βήμα. Μια αφετηρία.Ένας όμως προσεκτικός  παρατηρητής των συμβολικών κινήσεων , των ομιλιών αλλά και μερικών δημοσιευμάτων γερμανικών ΜΜΕ,ίσως να κατέγραφε και κάποιες ρωγμές  στη πολιτική...  Η Sueddeutsche Zeitung π.χ.   αναφερόμενη στη στάση του κ. Γιοάχιμ Γκάουκ σημειώνει: <<Η τρίτη ημέρα της επίσκεψης στην Ελλάδα ήταν και η πιο δύσκολη, μιας επίσκεψης η οποία ούτως ή άλλως είναι περίπλοκη(...) Στην εξέλιξη της επίσκεψης, ο κ. Γκάουκ καταφέρνει όλο και δυσκολότερα να κρύψει πόσο άβολα αισθάνεται στον ρόλο του: η γερμανική κυβέρνηση θεωρεί το ζήτημα λήξαν και ο κ. Γκάουκ δεν επιτρέπεται υποστηρίξει άλλη γραμμή. Κάποια πράγματα στη στάση του αφήνουν να εννοηθεί ότι στο θέμα "επανορθώσεις για τους Έλληνες" θέλει τουλάχιστον να προκαλέσει κάποιες σκέψεις στη Γερμανία».
Αν αυτή η εκτίμηση έχει βάση,  εύλογα κάποιος  θα μπορούσε να αναρωτηθεί ''έως πότε''  θα περιμένουν οι Ελληνες  οι ''σκέψεις'' αυτές να γίνουν πράξη;
Η απάντηση είναι απλή: Όσο χρειάζεται!
Μπορεί η κοπέλα από τους Λιγκιάδες να βούρκωσε και να έπνιξε  πολλές φορές με δυσκολία τον λυγμό της διαβάζοντας τα ονόματα των 82 εκτελεσθέντων άμαχων συγχωριανών της ενώπιον του Γερμανού Προέδρου, αλλά - είναι σίγουρο - θα είναι πάντα εκεί! Και πάντα θα είναι εκεί, η ίδια οι συνομήλικοί της, έτοιμοι να απαιτούν <<Δικαιοσύνη!>>.
Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις. Ο αγώνας των οικογενειών των θυμάτων από τα χωριά των Ολοκαυτωμάτων, ο αγώνας ολόκληρου του ελληνικού λαού για <<Δικαιοσύνη και Αποζημίωση>>  για <<τις ληστείες, τις τρομοκρατικές πράξεις και τις δολοφονίες>> που όπως είπε ο ίδιος ο κ. Γκάουκ έκαναν οι Γερμανοί στην Ελλάδα, έχει δρόμο μπροστά.
Συνεχίζεται και κλιμακώνεται.

* Από τον δημοσιογράφο κ. Λουκά Δημάκα, που συμμετείχε στην αντιπροσωπεία μελών του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών, Ενώσεων Θυμάτων Κατοχής και πολιτών Μαρτυρικών Πόλεων που επέδωσε στον Γερμανό Πρόεδρο κ. Γκάουκ στους Λιγκιάδες Ιωαννίνων το ψήφισμα του Εθνικού Συμβουλίου,ζητήσαμε να γράψει τις εντυπώσεις του.