Η Ιστορία της Αρχαίας Αλιάρτου-ΒΙΝΤΕΟ

Η Αλίαρτος Βοιωτίας βρίσκεται στο κέντρο της περιφερειακής ενότητας Βοιωτίας,με έδρα της τον δήμο Αλιάρτου Θεσπιέων.
Ο πληθυσμός της πόλης δεν ξεπερνά τους 5.000 κατοίκους.  Εντούτοις, το επίπεδο στρεμμάτων καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος αυτών, το οποίο υπολογίζεται περίπου στα 250.000 στρέμματα, έπειτα από την υλοποίηση του Καλλικρατικού νόμου σε πολλές περιοχές της Στερεάς Ελλάδας -και όχι μόνο- καθώς και την συνένωση του πρώην Δήμου Θεσπιών.

Η Αλίαρτος όσο παράξενο και αν φαίνεται έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην Ελληνική ιστορία καθώς σε αυτή εδρεύουν τα γραφεία της αγγλικής εταιρίας, η οποία αποξήρανε τη λίμνη Κωπαΐδα. Τα γραφεία όπως επίσης και τα οικήματα του προσωπικού της εταιρίας βρίσκονταν σε ένα ανθοστόλιστο πάρκο μεγάλης έκτασης. Ιδιαίτερα γνωστό στο ευρύ κοινό και στους κατοίκους σήμερα με την ονομασία “Κήποι”. Από το 1953 η γη της Κωπαΐδας και κατ’ επέκταση της Αλιάρτου άρχιζε σιγά σιγά να εξαγοράζεται από το Ελληνικό Δημόσιο και περιήλθε αργότερα στα χέρια μικρών και μεγάλων αγροτών.
Παρακάτω παρατίθεται ένα ιστορικό βίντεο, που αφορά στην αποξήρανση της λίμνης, καθώς και τις αγγλικές κτιριακές εγκαταστάσεις.

Ιστορία
Η Αρχαία πόλη της Αλιάρτου
Αλίαρτος

Η Αρχαία πόλη της Αλιάρτου βρίσκεται εγκατεστημένη στη δυτική πλευρά της σημερινής κωμόπολης, σε ένα χαμηλό λοφίσκο, ο οποίος βρίσκεται σε μικρή απόσταση από αυτή. Εκεί ωστόσο έδρευε και η αρχαία πόλη της Βοιωτίας. Η πόλη εικάζεται, πως ιδρύθηκε κατά την μυθολογία από τον Αλίαρτο, δηλαδή τον απόγονο του Σίσυφου. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Παυσανίας, η πόλη καταστράφηκε από τους Πέρσες -και συγκεκριμένα από τον Ξέρξη- κατά το πέρασμά τους από την Βοιωτία. Έξω από τα τείχη της δόθηκε (395 π.Χ.) μεγάλη μάχη του Κορινθιακού πολέμου. Η πόλη καταστράφηκε ολοσχερώς από τον Ρωμαίο πραίτορα Λουκρήτιο, το 71 π.Χ., επειδή είχε πάρει το μέρος του τελευταίου Μακεδόνα βασιλιά Περσέα, στον πόλεμό του εναντίον της Ρώμης. Από το τείχος της αρχαίας ακρόπολης, διατηρούνται τμήματα της λίθινης ισοδομικής θεμελίωσης της.

Νεότερα χρόνια
Έπειτα από την απελευθέρωση της Ελλάδας, στη θέση της σημερινής κωμόπολης, Αλιάρτου, υπήρχαν οι μικροί αγροτικοί οικισμοί Μούλκι και Κριμπάς. Η ονομασία της Αλιάρτου χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για τον δήμο, ο οποίος συστήθηκε με αυτό το όνομα στους κατοίκους της περιοχής, από το 1835. Όμως, το οριστικό όνομα για πρώτη φορά αποδόθηκε σε οικισμό το 1919, όταν πλέον ο οικισμός Κρίμπας μετονομάστηκε σε οικισμό Αλιάρτου. Το 1951 όμως, ο οικισμός αυτός έπαψε να λειτουργεί και έπειτα από δύο χρόνια δηλαδή το 1953 πήρε το όνομα Αλίαρτος ο οικισμός Μούλκι. Αυτές οι προαναφερόμενες οικισμοί όπως διασώζονται έως και σήμερα αποτελούσαν οικισμοί της ίδιας πόλης.

Αλίαρτος

Η μεγαλύτερη ανάπτυξη που γνώρισε η Αλίαρτος ξεκίνησε από τον 19ο αιώνα, όταν τα γραφεία της αγγλικής εταιρίας αποξήρανσης της λίμνης της Κωπαΐδας, με την αγγλική ονομασία Lake Copais Co Lmd, ίδρυσε και κατασκεύασε η ίδια στη Αλίαρτο σημαντικές κτιριακές εγκαταστάσεις. Ανάμεσα σε αυτές συμπεριλαμβάνονταν βιομηχανικές εγκαταστάσεις, κατοικίες, μύλοι, στάβλοι, γραφεία, και αποθήκες. Η αποξήρανση της Κωπαΐδας, που ολοκληρώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1930 είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της καλλιεργήσιμης γης και επιπλέον την εξάλειψη της ελονοσίας που ταλαιπωρούσε ιδιαίτερα την περιοχή. Αυτό είχε ως απότοκο, οι κάτοικοι των γειτονικών ορεινότερων χωριών να αρχίσουν να μετακινούνται προς την Αλίαρτο, με αποτέλεσμα την μεγάλη αύξηση του πληθυσμού της Αλιάρτου, που άρχισε να αποκτάει σταδιακά όψη κωμόπολης.

Η ιστορία της αρχαίας Αλιάρτου
ΕΚΔΟΣΗ. Από τον Όμηρο, τον Θουκυδίδη, τον Ξενοφώντα, τον Παυσανία, τον Λίβιο και άλλους αρχαίους συγγραφείς οι αναφορές στην Αλίαρτο δείχνουν τα επιτεύγματα αυτής της πόλης στη Βοιωτία. Όμως ποιος το περίμενε ότι πολύ κοντά από εκεί που ήταν κτισμένη η αρχαία Αλίαρτος, θα εντοπιζόταν αρχαία πηγή που παραπέμπει στην κρήνη Κισσούσα. Εκεί, δηλαδή, που οι νύμφες του Ελικώνα έλουζαν τον μικρό Διόνυσο.

Και όπως μας θυμίζει ο Πάρις Βαρβαρούσης, στην πηγή αυτή οι Αλιάρτιοι γιόρταζαν -σύμφωνα με τον Πλούταρχο-, τα «Θεοδαίσια» προς τιμήν του Διονύσου αλλά και τα «Προτέλεια» την παραμονή της γαμήλιας τελετής.

Οι περιηγητές του 19ου αι. αλλά και οι νεότεροι μελετητές δεν προσδιόριζαν ακριβώς τη θέση της, όμως ενδείξεις οδηγούν τους επιστήμονες σε πλαγιά του Ελικώνα όπου βρισκόταν η πόλη Ωκαλέα. Για να την επιλέξουν, άλλωστε, για τόσες εκδηλώσεις χαράς, πρέπει να βρισκόταν σε ειδυλλιακό περιβάλλον.

Εκεί, σε μια δύσβατη περιοχή, ο κ. Βαρβαρούσης -καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών- εντόπισε φρεάτιο με αύλακα περιτοιχισμένο από αρχαίους κατεργασμένους λίθους καθώς και τμήμα πήλινου αγωγού με λιγοστό νερό τους θερινούς μήνες. Το νερό αναβλύζει από τη βάση ογκόλιθου με εμφανή αλλοιωμένα ανάγλυφα, είναι «πεντακάθαρο, ελαφρύ και γλυκίζει» όπως σημειώνει, θυμίζοντας τους χαρακτηρισμούς του Πλούταρχου: «{Η κρήνη Κισσούσα} είχε χρώμα κρασιού, έλαμπε κι ήταν καθαρό και γλυκόπιοτο. Μ’ αυτό το νερό έλουσαν οι παραμάνες τον Διόνυσο μόλις γεννήθηκε».

Κοντά της βρέθηκαν όστρακα αγγείων που ήρθαν στην επιφάνεια ύστερα από γεωργικές εργασίες σε κοντινό αγρό, ενώ η περιοχή είναι γεμάτη από κισσούς, ένα από τα σύμβολα του Διονύσου.

Στην έκδοση «Η αρχαία Αλίαρτος – Ιστορία και Πολιτισμός» (εκδόσεις Παπαζήση) ο συγγραφέας που διδάσκει πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο και δεν είναι αρχαιολόγος, παρουσιάζει την ιστορία της περιοχής. Ένα βιβλίο για την αρχαία βοιωτική πόλη με πρόλογο του Βασίλη Αραβαντινού, διευθυντή Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων της Βοιωτίας.
Πηγές:el.wikipedia.org/wiki,maxmag.gr,kathimerini.gr