Τι προβλέπει η Συνθήκη για τα Στενά που προκάλεσε την παρέμβαση της Μόσχας.

Η προειδοποίηση της Μόσχας προς την Άγκυρα για τα σχέδια Ερντογάν στο Βόσπορο δεν είναι τυχαία. Η Ρωσία δεν πρόκειται ούτε καν να συζητήσει τα όσα προβλέπονται στη Συνθήκη του Μοντρέ. Τι ακριβώς προβλέπει αυτή η Συνθήκη;

ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ (ΤΟΥ ΜΟΝΤΡΕ)

Hμερομηνία Υπογραφής: 20 Ιουλίου 1936, στο Μοντρέ. Άρχισε να ισχύει στις 9 Νοεμβρίου 1936.

Συμβαλλόμενα Μέρη: Κράτη Μαύρης Θάλασσας : Βουλγαρία, Ρουμανία, Σοβιετική Ένωση, Τουρκία, άλλα Κράτη : Αυστραλία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία,
Αγγλία, Γιουγκοσλαβία.

Σκοπός : Επιιστροφή στην Τουρκία της διαχείρισης των Στενών και διακανονισμός έλευσης των πλοίων διαμέσου των Στενών (Δαρδανέλια, θάλασσα Μαρμαρά και Βόσπορος).

Κυριότερα Άρθρα :

Προοίμιο : "Επιθυμούντες να ρυθμίσουμε τη διέλευση και ναυσιπλοΐα στα Στενά σε τρόπο που αυτή να εξασφαλίζεται, χωρίς να παραγνωρίζεται η ασφάλεια της Τουρκίας και των άλλων κρατών της Μαύρης Θάλασσας αποφασίσαμε να αντικαταστήσουμε με την παρούσα Συνθήκη, τη συνθήκη που υπογράψαμε στη Λοζάννη στις 24 Ιουλίου 1923".

Τμήμα 1 και 2 : Ρυθμίζει τα της διέλευσης των εμπορικών και πολεμικών

Άρθρο 10 : "Πολεμικά πλοία, εκτός αυτών που εμπίπτουν στην κατηγορία που περιγράφεται στην προηγούμενη παράγραφο (ελαφρά επιφανείας, μικρά πολεμικά ή βοηθητικά πλοία), θα έχουν το δικαίωμα της διέλευσης μόνο υπό τις συνθήκες που περιγράφονται στο άρθρο 11 και 12".
(Το άρθρο 11 ρυθμίζει τη μεγάλων πλοίων κρατών της Μαύρης Θάλασσας).

Άρθρο 12: "Τα κράτη της Μαύρης Θάλασσας θα έχουν το δικαίωμα διέλευσης διαμέσου των Στενών με το σκοπό να αφιχθούν στις βάσεις τους υποβρύχια που κατασκευάσθηκαν ή αγοράσθηκαν εκτός περιοχής Μαύρης Θάλασσας, ή που ήσαν για επισκευή σε ναυπηγεία εκτός Μαύρης Θάλασσας".

Άρθρο 13: Επιβάλλει προειδοποίηση στην Τουρκία για διέλευση πολεμικών πλοίων (κανονικά οκτώ (8) ημέρες για κράτη της Μαύρης Θάλασσας και δεκαπέντε (15) ημέρες για τα άλλα κράτη).

Άρθρο 24: "Η Τουρκία θα επιβλέπει την εκτέλεση όλων των προβλέψεων της παρούσας Συνθήκης σχετικά με τη διέλευση πολεμικών πλοίων διαμέσου των Στενών. "

Παρατήρηση : Με κοινή συναίνεση και πρακτική, η Συνθήκη εφαρμόζεται και για κράτη που δεν την έχουν υπογράψει, Για τη διέλευση των αεροπλανοφόρων αναφερόμαστε σε ιδιαίτερο κεφάλαιο - Συνθήκες Μεσογείου. Η Ιαπωνία αποκήρυξε τα εκ της Συνθήκης δικαιώματα της με τη Συνθήκη της Ειρήνης το 1951.