Μια βόμβα στα θεμέλια του σημερινού πολιτικού συστήματος αποτελούν οι προτάσεις που καταθέτουν τρεις βουλευτές του ΠΑΣΟΚ στα πλαίσια του διαλόγου για την επόμενη ημέρα στο πλειοψηφούν κόμμα της σημερινής κυβέρνησης.
Οι κύριοι Οδυσσέας Βουδούρης, Σάκης Οικονόμου και Φραγκίσκος Παρασύρης που διερμηνεύουν τις απόψεις αρκετών ακόμη παπανδρεϊκογενών βουλευτών μέσα στο ΠΑΣΟΚ «καταβάζουν» τη δική τους πλατφόρμα για τις θέσεις που πρέπει να υιοθετήσει το κόμμα τους ενόψει και των επόμενων εκλογών.Οι προτάσεις τους είναι σαφώς επηρεασμένες από το πνεύμα του Γιώργου Παπανδρέου καθώς αρκετά από αυτά έχουν αναφερθεί στο παρελθόν και από τον ίδιο τον τέως πρωθυπουργό.
Αφού αρχικά επισημαίνουν ότι απαιτείται η δημιουργία ενός οδικού χάρτη για την έξοδο από την κρίση και νέο κοινωνικό συμβόλαιο του ΠΑΣΟΚ με την κοινωνία, σημειώνουν με έμφαση ότι η διαδικασία της διαδοχής δεν πρέπει να περιοριστεί σε προσωποπαγείς μάχες και ότι η μαχη προσώπων θα γίνει σκιαμαχία χωρίς αντίκρυσμα για τη χώρα και χωρίς προοπτική για το κίνημα.
Επί της ουσίας όμως καταθέτουν προτάσεις ανατροπής του πολιτικού σκηνικού ζητώντας, μεταξύ άλλων:
Η ανάληψη καθηκόντων από τη νέα κυβέρνηση «εθνικής συνευθύνης» ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο. Προτεραιότητα αποτελεί η επίτευξη των κυβερνητικών στόχων, οι οποίοι είναι συγκεκριμένοι και πρέπει να υλοποιηθούν στους επόμενους μήνες.
Ταυτόχρονα, το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσουν στο ΠΑΣΟΚ διαδικασίες όσμωσης με τους πολίτες, με στόχο τον επαναπροσδιορισμό του κινήματος ως κεντρική δύναμη στον προοδευτικό και δημοκρατικό πολιτικό χώρο. Η αναμέτρηση προσώπων είναι φυσιολογική στη Δημοκρατία. Οι μάχες προσώπων όμως αφήνουν, αυτή τη στιγμή, αδιάφορη την ελληνική κοινωνία, που αγωνιά για ζωτικά και καθημερινά προβλήματα. Δεν αδιαφορούν όμως οι πολίτες, που αναζητούν ελπίδα, για έναν οδικό χάρτη εξόδου της χώρας από την κρίση, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο χωρίς κενές διακηρύξεις αλλά με συγκεκριμένες προτάσεις. Το πιο σημαντικό για τη χώρα, όπως και για το Κίνημά μας είναι να μην εκφυλιστούν οι πολιτικές εξελίξεις σε προσωποπαγείς μάχες αλλά να διαμορφωθούν και να συζητηθούν τεκμηριωμένες πολιτικές προτάσεις. Μια μάχη προσώπων θα ήταν μια σκιαμαχία χωρίς αντίκρισμα για τη χώρα, χωρίς προοπτική για το Κίνημά μας.
Είμαστε βουλευτές εκλεγμένοι για πρώτη φορά μόλις πριν 2 χρόνια. Μοναδική αγωνία μας είναι η προοπτική της πατρίδας, των εργαζομένων, της μεσαίας τάξης, της νεολαίας, όλων των δημιουργικών κοινωνικών δυνάμεων. Θέλουμε το ΠΑΣΟΚ να εκφράσει με καθαρούς πολιτικούς όρους, χωρίς κούφια συνθήματα, τη θετική προοπτική της πατρίδας, που να υλοποιείται μέσα απ' έναν οδικό χάρτη συγκεκριμένων αλλαγών.
Πολιτικό χαρακτηριστικό της τοποθέτησής μας είναι η επιδίωξη ενός ανοιχτού κοινωνικού διαλόγου, μακριά από κλειστές αυτό-αναφορικές διαδικασίες. Γι' αυτό και σήμερα θέτουμε στο δημόσιο διάλογο ορισμένες προτάσεις για να προσδώσουμε στις πολιτικές εξελίξεις ένα ουσιαστικό πολιτικό περιεχόμενο, για να σχεδιάσουμε μαζί το αύριο.
1. Θεσμικές αλλαγές για τον εκδημοκρατισμό του πολιτικού συστήματος
Η κρίση που βιώνει σήμερα η Ελλάδα είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις στρεβλώσεις του πολιτικού συστήματος έτσι όπως διαμορφώθηκε μετά την μεταπολίτευση. Η κριτική μας οφείλει να είναι αντικειμενική και να μην παρασυρόμαστε από γενικεύσεις και ισοπεδωτικές ιδεοληψίες. Διαπιστώνουμε προφανώς ότι η πενταετής διακυβέρνηση της ΝΔ ευθύνεται για μια πρωτοφανή γιγάντωση των δημόσιων ελλειμμάτων και του χρέους, τη διόγκωση του δημόσιου τομέα και την ταυτόχρονη μείωση της αποτελεσματικότητάς του. Η αλήθεια όμως είναι ότι αυτές οι στρεβλώσεις υπάρχουν διαχρονικά στο ελληνικό κράτος και είναι η βαθιά αιτία, τόσο της δυσκολίας των ριζικών μεταρρυθμίσεων, όσο και της κοινωνικοοικονομικής κρίσης.
Επίσης διαπιστώνουμε ότι το δίπολο «προόδου-συντήρησης» εντοπίζεται σε όλους τους πολιτικούς χώρους, με κύρια επίπτωση τις αρνητικές συνέπειες στο κράτος, στην αποτυχία της αποστολής του και την αντιπαραθετική του σχέση με τον πολίτη. Οι αδυναμίες του πολιτικού συστήματος δεν είναι ένα επί μέρους θέμα, που αξίζει να ασχοληθούμε μόνο «όταν θα έχουμε χρόνο». Είναι η ρίζα του κακού, που οφείλουμε εδώ και τώρα να αντιμετωπίσουμε για την επίλυση όλων των προβλημάτων και πρωτίστως για τη δημοσιονομική διάσωση της χώρας.
Το βασικό χαρακτηριστικό αυτού του πολιτικού συστήματος είναι η πελατειακή λειτουργία, που ξεκινά από τον εκλογικό νόμο, ο οποίος ευνοεί τον υπόγειο εσωκομματικό πελατειακό ανταγωνισμό αντί να προωθεί την εύλογη διακομματική πολιτική αντιπαράθεση. Συνεχίζεται με τη σύγχυση των νομοθετικών και εκτελεστικών εξουσιών και την αδυναμία του ουσιαστικού ελέγχου της κυβερνητικής εξουσίας. Συνοδεύεται με ελλειμματική εσωκομματική δημοκρατία, έλλειμμα ελέγχου και λογοδοσίας της δημόσιας διοίκησης και την οικονομική εξάρτηση των κομμάτων.
Ανοίγοντας λοιπόν τον διάλογο, υποστηρίζουμε τα εξής:
Στο πλαίσιο της καταπολέμησης της πελατειοκρατίας: εκλογικό σύστημα με κατάργηση του σταυρού προτίμησης, σε βάση μονοεδρικών ή ολιγοεδρικών περιφερειών και με ανοιχτές προκαταρκτικές εκλογές για την ανάδειξη των υποψηφίων.
Στο πλαίσιο του ουσιαστικού διαχωρισμού εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας: ασυμβίβαστο το λειτούργημα του βουλευτή και το λειτούργημα του υπουργού και ασυμβίβαστο το αξίωμα του πρωθυπουργού και του προέδρου της κοινοβουλευτικής ομάδας.
Στο πλαίσιο του εκδημοκρατισμού και της ανανέωσης των αιρετών αξιωματούχων: χρονικό όριο στις συνεχιζόμενες θητείες των βουλευτών.
Στο πλαίσιο της διαφάνειας και της κατάργησης προνομίων: κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας και του νόμου περί ευθύνης υπουργών, που εκχωρεί δικαστικές αρμοδιότητες στους βουλευτές. Εξίσωση των ορίων παραγραφής με αυτά που ισχύουν για όλους τους πολίτες. Φανερή ψηφοφορία στη Βουλή για τα θέματα περί ευθύνης υπουργών. Κατάργηση του προνομιακού συνταξιοδοτικού καθεστώτος των βουλευτών και εξορθολογισμός των απολαβών τους.
Στο πλαίσιο της ουσιαστικής διασφάλισης του ελέγχου της κυβερνητικής εξουσίας: εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας απευθείας από τον λαό, χωρίς αλλαγή των συνταγματικών αρμοδιοτήτων του. Η ενίσχυση του θεσμικού ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας μέσω της απευθείας ψήφισης από το λαό αποσκοπεί και στη σταθεροποίηση των κυβερνητικών θητειών με αποτροπή κήρυξης πρόωρων εκλογών με κομματική σκοπιμότητα.
2. Κράτος κοινωνικό, αξιοκρατικό και αποτελεσματικό
Είναι δεδομένο ότι ακόμα και στην καλύτερη εκδοχή των εξελίξεων, θα ζήσουμε μια σκληρή και παρατεταμένη περίοδο λιτότητας. Ως Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα «δίχτυ ασφαλείας», που να προστατεύει κάθε Έλληνα πολίτη από την περιθωριοποίηση και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Προτείνουμε συνεπώς την δημιουργία, στο πρότυπο άλλων ευρωπαϊκών χωρών (RMI στη Γαλλία, Minimum Income στη Αγγλία κλπ.):
«Ελάχιστο εισόδημα» για κάθε πολίτη που κινδυνεύει από ανέχεια. Το μέτρο αυτό πρέπει να κοστολογηθεί και να οριστούν οι πηγές εξασφάλισης των σχετικών πόρων.
Ταυτόχρονα πρέπει στην περίοδο της κρίσης να οριστεί και ανώτατο όριο απολαβών στο Δημόσιο:
«Μέγιστο εισόδημα» για όλους τους ανώτατους δημόσιους υπαλλήλους, δημόσιους λειτουργούς, πολιτικούς, προέδρους κρατικών επιχειρήσεων.
Τα χρόνια της «επίπλαστης αφθονίας» και της πραγματικής σπατάλης αποτελούν παρελθόν και παράδειγμα προς αποφυγή. Δεν μπορεί πλέον να διογκώνονται οι δαπάνες υγείας (π.χ. από το 2003 ως το 2008: 54% αύξηση δαπανών υγείας, 114% αύξηση δαπανών φαρμάκου) και ταυτόχρονα να επιδεινώνονται οι ποσοτικοί και ποιοτικοί δείκτες της κατάστασης υγείας των Ελλήνων. Δεν μπορεί η χώρα μας να έχει την ευνοϊκότερη αναλογία εκπαιδευτικών/μαθητών στην Ευρώπη και να έχουμε το χαμηλότερο δείκτη ικανοποίησης, ενώ η παιδεία αποτελεί κυριολεκτικά αιτία αφαίμαξης της κάθε οικογένειας.
Οι αλλαγές που προτείνουμε αποσκοπούν στη δημιουργία ενός κράτους που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των πολιτών για κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη, για αξιοκρατία και δικαιοσύνη. Σήμερα το κράτος είναι ταυτόχρονα αυταρχικό, πληθωρικό, σπάταλο, ανοργάνωτο, γραφειοκρατικό και αναποτελεσματικό, δοκιμάζοντας τις αντοχές και το φιλότιμο και των ίδιων των υπαλλήλων του. Αντί να στρέφεται προς τις ανάγκες του πολίτη, επικεντρώνεται στην αυτοσυντήρησή του. Πρέπει να αντιστραφούν αυτοί οι όροι: χρειαζόμαστε ένα κράτος εποπτικό, φιλικό προς τον πολίτη, περιορισμένο στις πραγματικές ανάγκες, οικονομικό, συγκροτημένο, ευέλικτο και αποτελεσματικό. Ένα κράτος που θα επιβραβεύει τους άξιους και ικανούς και θα τους προωθεί στην ιεραρχία, ανεξάρτητα από κομματικές και υπουργικές προτιμήσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνουμε:
Το διορισμό Γενικών Γραμματέων με επικύρωση από το Κοινοβούλιο με αυξημένη πλειοψηφία, ώστε να κατοχυρώνεται η αξιοκρατία σε καίριες θέσεις του κρατικού μηχανισμού.
3. Παραγωγικό μοντέλο ενίσχυσης ιδιωτικής πρωτοβουλίας και κοινωνικής οικονομίας
Η μέχρι σήμερα ανάπτυξη της Ελλάδας βασίστηκε στις δημόσιες χρηματοδοτήσεις και στον κρατικό μηχανισμό ως ατμομηχανή της οικονομίας. Ο δημόσιος τομέας όμως έγινε αντικείμενο καταχρήσεων από κρατικοδίαιτες μειοψηφίες, ενώ η πολυνομία και η γραφειοκρατία περιόριζαν την επιχειρηματικότητα. Το μοντέλο αυτό δεν λειτουργεί πλέον τόσο λόγω της γενικευμένης δημοσιονομικής κρίσης, όσο και της πελατειακής διάβρωσης του δημόσιου τομέα.
Συνεπώς η ανάπτυξη των επόμενων χρόνων θα βασιστεί στην ιδιωτική πρωτοβουλία με στόχο την υγιή επιχειρηματικότητα, την καινοτομία, την έρευνα, την αριστεία, όπως και τη μέγιστη αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας μας. Αυτό προϋποθέτει ριζικές αλλαγές στους ρυθμιστικούς φορείς της οικονομίας: απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών, που διέπουν την επιχειρηματική δραστηριότητα, πάταξη της γραφειοκρατίας, προσβασιμότητα στους χρηματοπιστωτικούς φορείς, ενίσχυση των νεοπροσλαμβανόμενων κ.ά.
Κομβικό σημείο είναι η δημιουργία ενός συστήματος που συνδυάζει σταθερό φορολογικό νόμο με αποτελεσματικό και αδιάφθορο φοροεισπρακτικό μηχανισμό, ο οποίος πρέπει να ανασυγκροτηθεί από την αρχή. Το νέο αυτό σύστημα πρέπει να υιοθετηθεί από την ευρύτερη δυνατή πλειοψηφία στο πλαίσιο μιας εθνικής διαβούλευσης.
Περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα της κοινωνικής οικονομίας. Δηλαδή της οικονομικής δραστηριότητας, η οποία επιδιώκει μεν το κέρδος, υποτάσσοντας το όμως σ' ένα συλλογικό στόχο, με κυρίαρχους της επιχειρηματικής δραστηριότητας τους ίδιους τους εμπλεκόμενους.
Σε αυτήν την κατεύθυνση προτείνουμε: να διευρυνθούν οι δυνατότητες δημιουργίας Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων σε όλους τους τομείς της οικονομίας και από όλους τους πολίτες. Η ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας είναι η κατεξοχήν κοινωνική απάντηση στην παρούσα κρίση.
Αντί επιλόγου
Μέσα στη διετία της διακυβέρνησης της χώρας από το ΠΑΣΟΚ έγιναν πολλές μεταρρυθμίσεις και «φυτεύτηκαν οι σπόροι» για αλλαγές, που είχαν καθυστερήσει επί δεκαετίες. Αν όμως η προσπάθεια αυτή δεν ενταθεί και αν δεν ενταχθεί σε ένα συνολικό σχέδιο εξόδου από την κρίση, τότε οι θυσίες όλων μας θα πέσουν στο κενό. Αυτό το σχέδιο θα στηριχθεί στην αξιολόγηση της μέχρι τώρα πορείας μας, συμπεριλαμβάνοντας και τις αδυναμίες της και θα τροφοδοτηθεί από τις διαχρονικές αρχές του Κινήματός μας.
Οι προτάσεις που παρουσιάζουμε σήμερα δεν εξαντλούν τις πρωτοβουλίες, που πρέπει να ληφθούν για να μπει η χώρα σε τροχιά ευημερίας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Σήμερα όμως δεν είναι σκοπός μας να προτείνουμε ένα ολοκληρωμένο «πρόγραμμα» για την κοινωνία, που οραματιζόμαστε. Σκοπός μας είναι να θέσουμε βασικούς όρους, οι οποίοι κατά τη γνώμη μας πρέπει να μπουν στο επίκεντρο του πολιτικού διαλόγου και να καθορίσουν τις επιλογές για την ανάκαμψη της χώρας μας, για μια νέα πορεία. Η παρούσα πρωτοβουλία φιλοδοξεί να είναι μόνο μια αρχή, ένα βήμα, που όσο μας αφορά, θα συνεχιστεί, μεταξύ άλλων, με την διάδοση των προτάσεών μας για δημόσια συζήτηση μέσω του νέου blog: re-start.gr.
Οι κύριοι Οδυσσέας Βουδούρης, Σάκης Οικονόμου και Φραγκίσκος Παρασύρης που διερμηνεύουν τις απόψεις αρκετών ακόμη παπανδρεϊκογενών βουλευτών μέσα στο ΠΑΣΟΚ «καταβάζουν» τη δική τους πλατφόρμα για τις θέσεις που πρέπει να υιοθετήσει το κόμμα τους ενόψει και των επόμενων εκλογών.Οι προτάσεις τους είναι σαφώς επηρεασμένες από το πνεύμα του Γιώργου Παπανδρέου καθώς αρκετά από αυτά έχουν αναφερθεί στο παρελθόν και από τον ίδιο τον τέως πρωθυπουργό.
Αφού αρχικά επισημαίνουν ότι απαιτείται η δημιουργία ενός οδικού χάρτη για την έξοδο από την κρίση και νέο κοινωνικό συμβόλαιο του ΠΑΣΟΚ με την κοινωνία, σημειώνουν με έμφαση ότι η διαδικασία της διαδοχής δεν πρέπει να περιοριστεί σε προσωποπαγείς μάχες και ότι η μαχη προσώπων θα γίνει σκιαμαχία χωρίς αντίκρυσμα για τη χώρα και χωρίς προοπτική για το κίνημα.
Επί της ουσίας όμως καταθέτουν προτάσεις ανατροπής του πολιτικού σκηνικού ζητώντας, μεταξύ άλλων:
- Κατάργηση του σταυρού προτίμησης και δημιουργία μονοεδρικών ή και ολιγοεδρικών περιφερειών
- Ασυμβίβαστο μεταξύ βουλευτή και υπουργού
- Ασυμβίβαστο μεταξύ πρωθυπουργού και προέδρου κοινοβουλευτικής ομάδας
- Οριο στις βουλευτικές θητείες
- Κατάργηση της βουλετικής ασυλίας και του νόμου περί ευθύνης υπουργών
- Κατάργηση του προνομιακού καθεστώτος συνταξιοδότησης των βουλευτών
- Εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη βάση
- Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για τους πολίτες
- Μέγιστη αμοιβή για τους για ολους τους κρατικούς λειτουργούς
- Νέος σταθερός φορολογικός νόμος
- Νέος φοροεισπρακτικός μηχανισμός
Η ανάληψη καθηκόντων από τη νέα κυβέρνηση «εθνικής συνευθύνης» ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο. Προτεραιότητα αποτελεί η επίτευξη των κυβερνητικών στόχων, οι οποίοι είναι συγκεκριμένοι και πρέπει να υλοποιηθούν στους επόμενους μήνες.
Ταυτόχρονα, το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσουν στο ΠΑΣΟΚ διαδικασίες όσμωσης με τους πολίτες, με στόχο τον επαναπροσδιορισμό του κινήματος ως κεντρική δύναμη στον προοδευτικό και δημοκρατικό πολιτικό χώρο. Η αναμέτρηση προσώπων είναι φυσιολογική στη Δημοκρατία. Οι μάχες προσώπων όμως αφήνουν, αυτή τη στιγμή, αδιάφορη την ελληνική κοινωνία, που αγωνιά για ζωτικά και καθημερινά προβλήματα. Δεν αδιαφορούν όμως οι πολίτες, που αναζητούν ελπίδα, για έναν οδικό χάρτη εξόδου της χώρας από την κρίση, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο χωρίς κενές διακηρύξεις αλλά με συγκεκριμένες προτάσεις. Το πιο σημαντικό για τη χώρα, όπως και για το Κίνημά μας είναι να μην εκφυλιστούν οι πολιτικές εξελίξεις σε προσωποπαγείς μάχες αλλά να διαμορφωθούν και να συζητηθούν τεκμηριωμένες πολιτικές προτάσεις. Μια μάχη προσώπων θα ήταν μια σκιαμαχία χωρίς αντίκρισμα για τη χώρα, χωρίς προοπτική για το Κίνημά μας.
Είμαστε βουλευτές εκλεγμένοι για πρώτη φορά μόλις πριν 2 χρόνια. Μοναδική αγωνία μας είναι η προοπτική της πατρίδας, των εργαζομένων, της μεσαίας τάξης, της νεολαίας, όλων των δημιουργικών κοινωνικών δυνάμεων. Θέλουμε το ΠΑΣΟΚ να εκφράσει με καθαρούς πολιτικούς όρους, χωρίς κούφια συνθήματα, τη θετική προοπτική της πατρίδας, που να υλοποιείται μέσα απ' έναν οδικό χάρτη συγκεκριμένων αλλαγών.
Πολιτικό χαρακτηριστικό της τοποθέτησής μας είναι η επιδίωξη ενός ανοιχτού κοινωνικού διαλόγου, μακριά από κλειστές αυτό-αναφορικές διαδικασίες. Γι' αυτό και σήμερα θέτουμε στο δημόσιο διάλογο ορισμένες προτάσεις για να προσδώσουμε στις πολιτικές εξελίξεις ένα ουσιαστικό πολιτικό περιεχόμενο, για να σχεδιάσουμε μαζί το αύριο.
1. Θεσμικές αλλαγές για τον εκδημοκρατισμό του πολιτικού συστήματος
Η κρίση που βιώνει σήμερα η Ελλάδα είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις στρεβλώσεις του πολιτικού συστήματος έτσι όπως διαμορφώθηκε μετά την μεταπολίτευση. Η κριτική μας οφείλει να είναι αντικειμενική και να μην παρασυρόμαστε από γενικεύσεις και ισοπεδωτικές ιδεοληψίες. Διαπιστώνουμε προφανώς ότι η πενταετής διακυβέρνηση της ΝΔ ευθύνεται για μια πρωτοφανή γιγάντωση των δημόσιων ελλειμμάτων και του χρέους, τη διόγκωση του δημόσιου τομέα και την ταυτόχρονη μείωση της αποτελεσματικότητάς του. Η αλήθεια όμως είναι ότι αυτές οι στρεβλώσεις υπάρχουν διαχρονικά στο ελληνικό κράτος και είναι η βαθιά αιτία, τόσο της δυσκολίας των ριζικών μεταρρυθμίσεων, όσο και της κοινωνικοοικονομικής κρίσης.
Επίσης διαπιστώνουμε ότι το δίπολο «προόδου-συντήρησης» εντοπίζεται σε όλους τους πολιτικούς χώρους, με κύρια επίπτωση τις αρνητικές συνέπειες στο κράτος, στην αποτυχία της αποστολής του και την αντιπαραθετική του σχέση με τον πολίτη. Οι αδυναμίες του πολιτικού συστήματος δεν είναι ένα επί μέρους θέμα, που αξίζει να ασχοληθούμε μόνο «όταν θα έχουμε χρόνο». Είναι η ρίζα του κακού, που οφείλουμε εδώ και τώρα να αντιμετωπίσουμε για την επίλυση όλων των προβλημάτων και πρωτίστως για τη δημοσιονομική διάσωση της χώρας.
Το βασικό χαρακτηριστικό αυτού του πολιτικού συστήματος είναι η πελατειακή λειτουργία, που ξεκινά από τον εκλογικό νόμο, ο οποίος ευνοεί τον υπόγειο εσωκομματικό πελατειακό ανταγωνισμό αντί να προωθεί την εύλογη διακομματική πολιτική αντιπαράθεση. Συνεχίζεται με τη σύγχυση των νομοθετικών και εκτελεστικών εξουσιών και την αδυναμία του ουσιαστικού ελέγχου της κυβερνητικής εξουσίας. Συνοδεύεται με ελλειμματική εσωκομματική δημοκρατία, έλλειμμα ελέγχου και λογοδοσίας της δημόσιας διοίκησης και την οικονομική εξάρτηση των κομμάτων.
Ανοίγοντας λοιπόν τον διάλογο, υποστηρίζουμε τα εξής:
Στο πλαίσιο της καταπολέμησης της πελατειοκρατίας: εκλογικό σύστημα με κατάργηση του σταυρού προτίμησης, σε βάση μονοεδρικών ή ολιγοεδρικών περιφερειών και με ανοιχτές προκαταρκτικές εκλογές για την ανάδειξη των υποψηφίων.
Στο πλαίσιο του ουσιαστικού διαχωρισμού εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας: ασυμβίβαστο το λειτούργημα του βουλευτή και το λειτούργημα του υπουργού και ασυμβίβαστο το αξίωμα του πρωθυπουργού και του προέδρου της κοινοβουλευτικής ομάδας.
Στο πλαίσιο του εκδημοκρατισμού και της ανανέωσης των αιρετών αξιωματούχων: χρονικό όριο στις συνεχιζόμενες θητείες των βουλευτών.
Στο πλαίσιο της διαφάνειας και της κατάργησης προνομίων: κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας και του νόμου περί ευθύνης υπουργών, που εκχωρεί δικαστικές αρμοδιότητες στους βουλευτές. Εξίσωση των ορίων παραγραφής με αυτά που ισχύουν για όλους τους πολίτες. Φανερή ψηφοφορία στη Βουλή για τα θέματα περί ευθύνης υπουργών. Κατάργηση του προνομιακού συνταξιοδοτικού καθεστώτος των βουλευτών και εξορθολογισμός των απολαβών τους.
Στο πλαίσιο της ουσιαστικής διασφάλισης του ελέγχου της κυβερνητικής εξουσίας: εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας απευθείας από τον λαό, χωρίς αλλαγή των συνταγματικών αρμοδιοτήτων του. Η ενίσχυση του θεσμικού ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας μέσω της απευθείας ψήφισης από το λαό αποσκοπεί και στη σταθεροποίηση των κυβερνητικών θητειών με αποτροπή κήρυξης πρόωρων εκλογών με κομματική σκοπιμότητα.
2. Κράτος κοινωνικό, αξιοκρατικό και αποτελεσματικό
Είναι δεδομένο ότι ακόμα και στην καλύτερη εκδοχή των εξελίξεων, θα ζήσουμε μια σκληρή και παρατεταμένη περίοδο λιτότητας. Ως Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα «δίχτυ ασφαλείας», που να προστατεύει κάθε Έλληνα πολίτη από την περιθωριοποίηση και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Προτείνουμε συνεπώς την δημιουργία, στο πρότυπο άλλων ευρωπαϊκών χωρών (RMI στη Γαλλία, Minimum Income στη Αγγλία κλπ.):
«Ελάχιστο εισόδημα» για κάθε πολίτη που κινδυνεύει από ανέχεια. Το μέτρο αυτό πρέπει να κοστολογηθεί και να οριστούν οι πηγές εξασφάλισης των σχετικών πόρων.
Ταυτόχρονα πρέπει στην περίοδο της κρίσης να οριστεί και ανώτατο όριο απολαβών στο Δημόσιο:
«Μέγιστο εισόδημα» για όλους τους ανώτατους δημόσιους υπαλλήλους, δημόσιους λειτουργούς, πολιτικούς, προέδρους κρατικών επιχειρήσεων.
Τα χρόνια της «επίπλαστης αφθονίας» και της πραγματικής σπατάλης αποτελούν παρελθόν και παράδειγμα προς αποφυγή. Δεν μπορεί πλέον να διογκώνονται οι δαπάνες υγείας (π.χ. από το 2003 ως το 2008: 54% αύξηση δαπανών υγείας, 114% αύξηση δαπανών φαρμάκου) και ταυτόχρονα να επιδεινώνονται οι ποσοτικοί και ποιοτικοί δείκτες της κατάστασης υγείας των Ελλήνων. Δεν μπορεί η χώρα μας να έχει την ευνοϊκότερη αναλογία εκπαιδευτικών/μαθητών στην Ευρώπη και να έχουμε το χαμηλότερο δείκτη ικανοποίησης, ενώ η παιδεία αποτελεί κυριολεκτικά αιτία αφαίμαξης της κάθε οικογένειας.
Οι αλλαγές που προτείνουμε αποσκοπούν στη δημιουργία ενός κράτους που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των πολιτών για κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη, για αξιοκρατία και δικαιοσύνη. Σήμερα το κράτος είναι ταυτόχρονα αυταρχικό, πληθωρικό, σπάταλο, ανοργάνωτο, γραφειοκρατικό και αναποτελεσματικό, δοκιμάζοντας τις αντοχές και το φιλότιμο και των ίδιων των υπαλλήλων του. Αντί να στρέφεται προς τις ανάγκες του πολίτη, επικεντρώνεται στην αυτοσυντήρησή του. Πρέπει να αντιστραφούν αυτοί οι όροι: χρειαζόμαστε ένα κράτος εποπτικό, φιλικό προς τον πολίτη, περιορισμένο στις πραγματικές ανάγκες, οικονομικό, συγκροτημένο, ευέλικτο και αποτελεσματικό. Ένα κράτος που θα επιβραβεύει τους άξιους και ικανούς και θα τους προωθεί στην ιεραρχία, ανεξάρτητα από κομματικές και υπουργικές προτιμήσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνουμε:
Το διορισμό Γενικών Γραμματέων με επικύρωση από το Κοινοβούλιο με αυξημένη πλειοψηφία, ώστε να κατοχυρώνεται η αξιοκρατία σε καίριες θέσεις του κρατικού μηχανισμού.
3. Παραγωγικό μοντέλο ενίσχυσης ιδιωτικής πρωτοβουλίας και κοινωνικής οικονομίας
Η μέχρι σήμερα ανάπτυξη της Ελλάδας βασίστηκε στις δημόσιες χρηματοδοτήσεις και στον κρατικό μηχανισμό ως ατμομηχανή της οικονομίας. Ο δημόσιος τομέας όμως έγινε αντικείμενο καταχρήσεων από κρατικοδίαιτες μειοψηφίες, ενώ η πολυνομία και η γραφειοκρατία περιόριζαν την επιχειρηματικότητα. Το μοντέλο αυτό δεν λειτουργεί πλέον τόσο λόγω της γενικευμένης δημοσιονομικής κρίσης, όσο και της πελατειακής διάβρωσης του δημόσιου τομέα.
Συνεπώς η ανάπτυξη των επόμενων χρόνων θα βασιστεί στην ιδιωτική πρωτοβουλία με στόχο την υγιή επιχειρηματικότητα, την καινοτομία, την έρευνα, την αριστεία, όπως και τη μέγιστη αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας μας. Αυτό προϋποθέτει ριζικές αλλαγές στους ρυθμιστικούς φορείς της οικονομίας: απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών, που διέπουν την επιχειρηματική δραστηριότητα, πάταξη της γραφειοκρατίας, προσβασιμότητα στους χρηματοπιστωτικούς φορείς, ενίσχυση των νεοπροσλαμβανόμενων κ.ά.
Κομβικό σημείο είναι η δημιουργία ενός συστήματος που συνδυάζει σταθερό φορολογικό νόμο με αποτελεσματικό και αδιάφθορο φοροεισπρακτικό μηχανισμό, ο οποίος πρέπει να ανασυγκροτηθεί από την αρχή. Το νέο αυτό σύστημα πρέπει να υιοθετηθεί από την ευρύτερη δυνατή πλειοψηφία στο πλαίσιο μιας εθνικής διαβούλευσης.
Περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα της κοινωνικής οικονομίας. Δηλαδή της οικονομικής δραστηριότητας, η οποία επιδιώκει μεν το κέρδος, υποτάσσοντας το όμως σ' ένα συλλογικό στόχο, με κυρίαρχους της επιχειρηματικής δραστηριότητας τους ίδιους τους εμπλεκόμενους.
Σε αυτήν την κατεύθυνση προτείνουμε: να διευρυνθούν οι δυνατότητες δημιουργίας Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων σε όλους τους τομείς της οικονομίας και από όλους τους πολίτες. Η ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας είναι η κατεξοχήν κοινωνική απάντηση στην παρούσα κρίση.
Αντί επιλόγου
Μέσα στη διετία της διακυβέρνησης της χώρας από το ΠΑΣΟΚ έγιναν πολλές μεταρρυθμίσεις και «φυτεύτηκαν οι σπόροι» για αλλαγές, που είχαν καθυστερήσει επί δεκαετίες. Αν όμως η προσπάθεια αυτή δεν ενταθεί και αν δεν ενταχθεί σε ένα συνολικό σχέδιο εξόδου από την κρίση, τότε οι θυσίες όλων μας θα πέσουν στο κενό. Αυτό το σχέδιο θα στηριχθεί στην αξιολόγηση της μέχρι τώρα πορείας μας, συμπεριλαμβάνοντας και τις αδυναμίες της και θα τροφοδοτηθεί από τις διαχρονικές αρχές του Κινήματός μας.
Οι προτάσεις που παρουσιάζουμε σήμερα δεν εξαντλούν τις πρωτοβουλίες, που πρέπει να ληφθούν για να μπει η χώρα σε τροχιά ευημερίας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Σήμερα όμως δεν είναι σκοπός μας να προτείνουμε ένα ολοκληρωμένο «πρόγραμμα» για την κοινωνία, που οραματιζόμαστε. Σκοπός μας είναι να θέσουμε βασικούς όρους, οι οποίοι κατά τη γνώμη μας πρέπει να μπουν στο επίκεντρο του πολιτικού διαλόγου και να καθορίσουν τις επιλογές για την ανάκαμψη της χώρας μας, για μια νέα πορεία. Η παρούσα πρωτοβουλία φιλοδοξεί να είναι μόνο μια αρχή, ένα βήμα, που όσο μας αφορά, θα συνεχιστεί, μεταξύ άλλων, με την διάδοση των προτάσεών μας για δημόσια συζήτηση μέσω του νέου blog: re-start.gr.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου