Την απάλειψη διατάξεων
που αφορούν τον καθορισμό τιμών και επιτρεπόμενων ποσοστών/περιθωρίων
κέρδους για τις επιχειρήσεις -μεταξύ αυτών και των τρόφίμων- προτείνει η
Επιτροπή Ανταγωνισμού στη γνωμάτευσή της προς το υπουργείο Ανάπτυξης
για την αναθεώρηση του Αγορανομικού Κώδικα που βρίσκεται σε ισχύ από το…
1946.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού προτείνει να απαλειφθεί η διάταξη για απαγόρευση εξαγωγών, που προκαλεί τεχνητές συνθήκες ζήτησης.
Η
Επιτροπή εκτιμά ότι τέτοιες ρυθμίσεις όχι μόνο δεν συμβάλουν στην
καταπολέμηση της ακαμψίας στην αγορά αλλά αντίθετα ενισχύουν τις
στρεβλώσεις και εμποδίζουν την είσοδο νέων επιχειρήσεων στο «παιχνίδι».
Αναφέρει, μάλιστα, ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την αγορά τροφίμων.
Η γνωμάτευση της Επιτροπής Ανταγωνισμού εκδόθηκε στις 18 Ιουλίου 2012 και θα πρέπει να ιδωθεί υπό το πρίσμα της διακηρυγμένης πρόθεσης του υπουργείου Ανάπτυξης να προχωρήσει σε μια εκ βάθρων αναθεώρηση του Αγορανομικού Κώδικα, ο οποίος συντάχθηκε πριν από 66 χρόνια, δηλαδή λίγο μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η αναθεώρηση, άλλωστε, περιλαμβάνεται και στο «πακέτο» των μέτρων για τη βελτίωση του οικονομικού και επιχειρηματικού κλίματος που ζητούν στο Μνημόνιο οι δανειστές.
Η Επιτροπή σημειώνει ότι παρά τις τροποποιήσεις που έχει υποστεί ο εν λόγω Κώδικας, το αρχικό πνεύμα και περιεχόμενό του δεν έχουν αλλάξει επί της ουσίας.
Πλέον, σημειώνει η Επιτροπή Ανταγωνισμού, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις παρατηρούμενες νέες μορφές δυσλειτουργίας και στρέβλωσης της αγοράς, ενώ ο μεγάλος ετήσιος αριθμός Αγορανομικών Διατάξεων (ΑΔ) που εκδίδονται από τη διοίκηση (το 2009 εκδόθηκαν 15 ΑΔ, 9 το 2010 και 5 το 2011) πιθανόν να δείχνει την έλλειψη αποτελεσματικού και σταθερού κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας των εγχώριων κλαδικών αγορών και να λειτουργεί ως κίνητρο εκδήλωσης αντιανταγωνιστικών συμπεριφορών.
Στην κατεύθυνση αυτή, λοιπόν, η Επιτροπή προτείνει να απαλειφθούν οι διατάξεις που αφορούν:
- Τον καθορισμό σχέσεων παραγωγής, προμήθειας, διανομής και κατανάλωσης, δεδομένου ότι οι εν λόγω διατάξεις, εξαιτίας της ευρύτητας, ασάφειας και αοριστίας τους, αφενός είναι αμφίβολης συνταγματικότητας, αφετέρου ενέχουν σοβαρότερο κίνδυνο στρέβλωσης του ανταγωνισμού.
- Την απαγόρευση μεταφοράς προϊόντων εγχώριων ή εξωτερικού από τη μία περιφέρεια στην άλλη και απαγόρευση-περιορισμό πώλησης και κατανάλωσης ειδών βιοτικής ανάγκης, δεδομένου ότι οι εν λόγω διατάξεις έχουν ως αποτέλεσμα τη στεγανοποίησης της αγοράς και εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για τη λειτουργία του ανταγωνισμού.
- Την απαγόρευση των εξαγωγών δεδομένου ότι οι εν λόγω διατάξεις προκαλούν στεγανοποίηση μεταξύ των εθνικών αγορών και τεχνητή διαμόρφωση των συνθηκών προσφοράς και ζήτησης.
- Την κατηγοριοποίηση των προϊόντων ως ελεγχόμενων ή μη σε όλη την επικράτεια ή ανάλογα με τις περιφέρειες και τον περαιτέρω χαρακτηρισμό τους ως ελεγχόμενα για υπερβολικό κέρδος ή διατιμημένο (κυλικεία και χώρους ελεγχόμενης πρόσβασης όπως πλοία, αεροδρόμια, νοσοκομεία, δικαστήρια κ.λπ.), δεδομένου ότι τα εν λόγω μέτρα συνιστούν ιδιαίτερης σοβαρότητας άμεσο περιορισμό του ανταγωνισμού, ενώ οι επιδιωκόμενοι στόχοι μπορούν να εξυπηρετηθούν από λιγότερο περιοριστικά μέτρα που προβλέπονται στην ισχύουσα νομοθεσία.
- Τον καθορισμό κατώτατης τιμής με οποιονδήποτε τρόπο διάθεσης κάθε αγαθού που παράγεται εγχώρια ή εισάγεται, δεδομένου ότι τέτοιου είδους μέτρα συνιστούν σοβαρότατο περιορισμό του ανταγωνισμού και οδηγούν σε στεγανοποίηση της αγοράς.
- Τον καθορισμό των κομίστρων μεταφοράς προσώπων ή πραγμάτων με οποιοδήποτε μεταφορικό μέσο δεδομένου ότι αφενός μεν πληθώρα νομοθετημάτων ρυθμίζει κατά τρόπο ειδικό τους επιμέρους τομείς μεταφορών προσώπων και πραγμάτων, αφετέρου δε η επικράτηση συνθηκών ανταγωνισμού στις μεταφορές θα συμβάλει στη βελτίωση του ανταγωνισμού στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών και τελικώς των λιανικών τιμών.
- Τους μηχανισμούς εποπτείας τιμών όπως αυτοί έχουν αναλυθεί στην υπ’ αριθμ. 21VII/2012 γνωμοδότηση της επιτροπής.
Eπιπλέον, η Επιτροπή προτείνει να αντικατασταθούν από λεπτομερέστερες εξουσιοδοτικές διατάξεις οι διατάξεις εκείνες που αφορούν:
- Τον καθορισμό ανώτατης τιμής.
- Τον καθορισμό ποσοστού κέρδους ή εκφρασμένου σε απόλυτες μονάδες κέρδους επί των πωλούμενων ειδών ή παρεχόμενων υπηρεσιών σε επίπεδο χονδρικής και λιανικής, ώστε να οριοθετείται σαφέστερα η δυνατότητα της διοίκησης να καθορίζει ανώτατη τιμή ή και ποσοστό κέρδους είτε όπου εξ αντικειμένου είναι ανέφικτο να λειτουργήσει ο υγιής ανταγωνισμός και μόνον εφόσον μια τέτοια παρέμβαση επιβάλλεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος είτε σε εξαιρετικές περιπτώσεις και για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
- Προτείνεται να τροποποιηθούν και να εξειδικευθούν από λεπτομερέστερες εξουσιοδοτικές διατάξεις οι διατάξεις εκείνες που αφρούν την οργάνωση και τη μεταφορά των προϊόντων, τον τόπο και τον τρόπο εμπορίας και πώλησης αντικειμένων βιοτικών αναγκών, προκειμένου να προβλέπεται ότι η κανονιστική αρμοδιότητα ασκείται όταν συντρέχει λόγος δημοσίου συμφέροντος ή ανάγκη διαφύλαξης της ασφάλειας των προϊόντων και της ομαλότητας και αλήθειας των συναλλαγών.
- Προτείνεται να διατηρηθούν οι διατάξεις περί επίταξης δεδομένου του έκτακτου, επείγοντος και πρόσκαιρου χαρακτήρα τους κατά τις επιταγές του Συντάγματος.
Η γνωμάτευση της Επιτροπής Ανταγωνισμού εκδόθηκε στις 18 Ιουλίου 2012 και θα πρέπει να ιδωθεί υπό το πρίσμα της διακηρυγμένης πρόθεσης του υπουργείου Ανάπτυξης να προχωρήσει σε μια εκ βάθρων αναθεώρηση του Αγορανομικού Κώδικα, ο οποίος συντάχθηκε πριν από 66 χρόνια, δηλαδή λίγο μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η αναθεώρηση, άλλωστε, περιλαμβάνεται και στο «πακέτο» των μέτρων για τη βελτίωση του οικονομικού και επιχειρηματικού κλίματος που ζητούν στο Μνημόνιο οι δανειστές.
Η Επιτροπή σημειώνει ότι παρά τις τροποποιήσεις που έχει υποστεί ο εν λόγω Κώδικας, το αρχικό πνεύμα και περιεχόμενό του δεν έχουν αλλάξει επί της ουσίας.
Πλέον, σημειώνει η Επιτροπή Ανταγωνισμού, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις παρατηρούμενες νέες μορφές δυσλειτουργίας και στρέβλωσης της αγοράς, ενώ ο μεγάλος ετήσιος αριθμός Αγορανομικών Διατάξεων (ΑΔ) που εκδίδονται από τη διοίκηση (το 2009 εκδόθηκαν 15 ΑΔ, 9 το 2010 και 5 το 2011) πιθανόν να δείχνει την έλλειψη αποτελεσματικού και σταθερού κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας των εγχώριων κλαδικών αγορών και να λειτουργεί ως κίνητρο εκδήλωσης αντιανταγωνιστικών συμπεριφορών.
Στην κατεύθυνση αυτή, λοιπόν, η Επιτροπή προτείνει να απαλειφθούν οι διατάξεις που αφορούν:
- Τον καθορισμό σχέσεων παραγωγής, προμήθειας, διανομής και κατανάλωσης, δεδομένου ότι οι εν λόγω διατάξεις, εξαιτίας της ευρύτητας, ασάφειας και αοριστίας τους, αφενός είναι αμφίβολης συνταγματικότητας, αφετέρου ενέχουν σοβαρότερο κίνδυνο στρέβλωσης του ανταγωνισμού.
- Την απαγόρευση μεταφοράς προϊόντων εγχώριων ή εξωτερικού από τη μία περιφέρεια στην άλλη και απαγόρευση-περιορισμό πώλησης και κατανάλωσης ειδών βιοτικής ανάγκης, δεδομένου ότι οι εν λόγω διατάξεις έχουν ως αποτέλεσμα τη στεγανοποίησης της αγοράς και εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για τη λειτουργία του ανταγωνισμού.
- Την απαγόρευση των εξαγωγών δεδομένου ότι οι εν λόγω διατάξεις προκαλούν στεγανοποίηση μεταξύ των εθνικών αγορών και τεχνητή διαμόρφωση των συνθηκών προσφοράς και ζήτησης.
- Την κατηγοριοποίηση των προϊόντων ως ελεγχόμενων ή μη σε όλη την επικράτεια ή ανάλογα με τις περιφέρειες και τον περαιτέρω χαρακτηρισμό τους ως ελεγχόμενα για υπερβολικό κέρδος ή διατιμημένο (κυλικεία και χώρους ελεγχόμενης πρόσβασης όπως πλοία, αεροδρόμια, νοσοκομεία, δικαστήρια κ.λπ.), δεδομένου ότι τα εν λόγω μέτρα συνιστούν ιδιαίτερης σοβαρότητας άμεσο περιορισμό του ανταγωνισμού, ενώ οι επιδιωκόμενοι στόχοι μπορούν να εξυπηρετηθούν από λιγότερο περιοριστικά μέτρα που προβλέπονται στην ισχύουσα νομοθεσία.
- Τον καθορισμό κατώτατης τιμής με οποιονδήποτε τρόπο διάθεσης κάθε αγαθού που παράγεται εγχώρια ή εισάγεται, δεδομένου ότι τέτοιου είδους μέτρα συνιστούν σοβαρότατο περιορισμό του ανταγωνισμού και οδηγούν σε στεγανοποίηση της αγοράς.
- Τον καθορισμό των κομίστρων μεταφοράς προσώπων ή πραγμάτων με οποιοδήποτε μεταφορικό μέσο δεδομένου ότι αφενός μεν πληθώρα νομοθετημάτων ρυθμίζει κατά τρόπο ειδικό τους επιμέρους τομείς μεταφορών προσώπων και πραγμάτων, αφετέρου δε η επικράτηση συνθηκών ανταγωνισμού στις μεταφορές θα συμβάλει στη βελτίωση του ανταγωνισμού στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών και τελικώς των λιανικών τιμών.
- Τους μηχανισμούς εποπτείας τιμών όπως αυτοί έχουν αναλυθεί στην υπ’ αριθμ. 21VII/2012 γνωμοδότηση της επιτροπής.
Eπιπλέον, η Επιτροπή προτείνει να αντικατασταθούν από λεπτομερέστερες εξουσιοδοτικές διατάξεις οι διατάξεις εκείνες που αφορούν:
- Τον καθορισμό ανώτατης τιμής.
- Τον καθορισμό ποσοστού κέρδους ή εκφρασμένου σε απόλυτες μονάδες κέρδους επί των πωλούμενων ειδών ή παρεχόμενων υπηρεσιών σε επίπεδο χονδρικής και λιανικής, ώστε να οριοθετείται σαφέστερα η δυνατότητα της διοίκησης να καθορίζει ανώτατη τιμή ή και ποσοστό κέρδους είτε όπου εξ αντικειμένου είναι ανέφικτο να λειτουργήσει ο υγιής ανταγωνισμός και μόνον εφόσον μια τέτοια παρέμβαση επιβάλλεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος είτε σε εξαιρετικές περιπτώσεις και για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
- Προτείνεται να τροποποιηθούν και να εξειδικευθούν από λεπτομερέστερες εξουσιοδοτικές διατάξεις οι διατάξεις εκείνες που αφρούν την οργάνωση και τη μεταφορά των προϊόντων, τον τόπο και τον τρόπο εμπορίας και πώλησης αντικειμένων βιοτικών αναγκών, προκειμένου να προβλέπεται ότι η κανονιστική αρμοδιότητα ασκείται όταν συντρέχει λόγος δημοσίου συμφέροντος ή ανάγκη διαφύλαξης της ασφάλειας των προϊόντων και της ομαλότητας και αλήθειας των συναλλαγών.
- Προτείνεται να διατηρηθούν οι διατάξεις περί επίταξης δεδομένου του έκτακτου, επείγοντος και πρόσκαιρου χαρακτήρα τους κατά τις επιταγές του Συντάγματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου