Έκθεση ...καταπέλτης απ΄το ΔΝΤ

Ιδιαίτερα επικριτική ήταν η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων στη χώρα μας, επισημαίνοντας ότι οι καθυστερήσεις και η αδυναμία επίτευξης των στόχων θα έχει συνέπεια να δημιουργηθεί χρηματοδοτικό κενό ύψους 9,6 δισ. ευρώ.

• Απολύσεις, μόνιμο χαράτσι και μείωση μισθών ζητά το ταμείο...

Στην έκθεση προόδου βάσει της οποίας δόθηκε η δόση, το ΔΝΤ τοποθετεί την ύφεση στο... 4,25% και την ανεργία στο 26,6% το 2013. Κάνει λόγο για σωρευτική μείωση του ΑΕΠ κατά 20% λόγω της κρίσης. Ωστόσο, το Ταμείο ζητά απολύσεις στο δημόσιο (μόνο 200 εργαζόμενοι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα το 2012 έναντι κυβερνητικού στόχου για 15.000), να μονιμοποιηθεί το χαράτσι αλληλεγγύης, ενώ το σύνολο των νέων μέτρων αναμένεται να φτάσει στα 3,9 δισ. ευρώ τη διετία 2015-2016.

Το ΔΝΤ, εν ολίγοις, δεν βλέπει πουθενά σημαντική πρόοδο εκτός από την αγορά εργασίας, όπου υπήρξε εντυπωσιακή «προσαρμογή» των μισθών. Ωστόσο, η μείωση των τιμών δεν ήταν ανάλογη της μείωσης των μισθών, οι οποίοι αναμένεται φέτος να μειωθούν επιπλέον κατά 6,6%.
Παράλληλα, τονίζει τις καθυστερήσεις που καταγράφονται στην απελευθέρωση των αγορών, στον φοροεισπρακτικό μηχανισμό και στις αποκρατικοποιήσεις.

Η ελληνική οικονομία αντιμετωπίζει ακόμη σημαντικούς κινδύνους, αφού είναι ευάλωτη στην κρίση εμπιστοσύνης, αν ληφθούν υπόψιν ο κίνδυνος στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και το εύθραυστο πολιτικό σκηνικό. Μάλιστα, εντοπίζει σε τρία σημεία τους μεγάλους κινδύνους της εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος.

1) Πολιτική αστάθεια και άρση της στήριξης των μεταρρυθμίσεων.

2) Καθυστέρηση στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.

3) Αύξηση των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών επιδεινώνοντας το περιβάλλον εφαρμογής του προγράμματος (Υπενθυμίζεται εδώ ότι το ΔΝΤ πρόσφατα είχε αποδόσει τις απποτυχίες στις εκτιμήσεις του στους αστάθμιτους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές)
Το ελληνικό χρέος αναμένεται να αυξηθεί φέτος στο 178,5% του ΑΕΠ, από το 157,5% του ΑΕΠ το 2012, και να υποχωρήσει σταδιακά στο 124% του ΑΕΠ το 2020. Ωστόσο, σύμφωνα με το ίδιο, το χρέος μπορεί να παραμείνει στο 150-160% του ΑΕΠ εάν συνεχιστούν οι αποκλίσεις κάτι που θα οδηγήσει στην άμεση ανάγκη απομείωσης του ελληνικού χρέους που κατέχει ο επίσημος ευρωπαϊκός τομέας.

Στην έκθεσή του το ΔΝΤ αναφέρει ότι «σε γενικές γραμμές το ελληνικό πρόγραμμα κινείται στη σωστή κατεύθυνση, αλλά ιδιαίτερα στο κομμάτι των αποκρατικοποιήσεων υπάρχουν σημαντικά προσκόμματα. Συνολικά 10 δισ. ευρώ θα έρθουν από 3.150 ακίνητα, στα οποία θα μπει «πωλητήριο» τα επόμενα 2-3 χρόνια και επιπλέον 8 δισ. ευρώ αναμένονται από επιπλέον 10.000 ακίνητα τα οποία προετοιμάζονται για ιδιωτικοποίηση στη συνέχεια. Σωρευτικά αναμένεται να φτάσουν στα ταμεία του δημοσίου 6 δισ. ευρώ στο τέλος του 2014, 10 δισ. ευρώ στο τέλος του 16 και 23,5 δισ. ευρώ έως το 2020.

Μάλιστα, ο επικεφαλής του Ταμείου για την Ελλάδα, κ. Π. Τόμσεν, υποστήριξε ότι η Ευρώπη για πρώτη φορά αναγνώρισε πως το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο χωρίς να γίνουν απευθείας παρεμβάσεις «με τον έναν ή άλλο τρόπο». Οπου αυτό σημαίνει είτε μείωση επιτοκίων, είτε «κούρεμα». Παράλληλα, ο κ. Τομσεν υποστήριξε πως το χρηματοδοτικό κενό που εκτιμάται σε 5,5-9,5 δισ ευρώ δεν δημιουργεί πρόβλημα στη στήριξη του προγράμματος από το ΔΝΤ, καθώς η χρηματοδότηση της Ελλάδας για τους επόμενους 12 μήνες είναι εξασφαλισμένη.

Στο σκέλος των μέτρων, το ΔΝΤ επισημαίνει ότι για να μη χρειαστεί να γίνουν νέες μειώσεις μισθών και συντάξεων, θα πρέπει η κυβέρνηση να προχωρήσει σε «σημαντικό αριθμό απολύσεων και δραστικό περιορισμό της φοροδιαφυγής». Η ορθολογικότερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού του δημοσίου τομέα θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική από το ΔΝΤ, ενώ υποστηρίζει ότι Λυδία Λίθος για την επιτυχή έκβαση του προγράμματος είναι η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.

Επίσης, τον Αύγουστο του 2013 θα πρέπει να εξειδικευτούν και τα νέα μέτρα ύψους 4 δισ. ευρώ για την περίοδο 2015-2016. Αυτά θα φορούν επέκταση υφιστάμενων μέτρων, όπως η εισφορά αλληλεγγύης, αλλά και σε νέες παρεμβάσεις στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, όπου αυτό μεταφράζεται σε συντάξεις και κοινωνικά επιδόματα.

Ειδική αναφορά γίνεται για την πολιτική αστάθεια που έθεσε εκτός τροχιάς το πρόγραμμα, καθώς και στις καθυστερήσεις στην αναδιάρθωση του φορολογικού μηχανισμού, στις ιδιωτικοποιήσεις και στη διαχείριση των δημοσίων δαπανών.

Για μία ακόμη φορά η φοροδιαφυγή και η παραοικονομία βρίσκεται στην κορυφή της έκθεσης του ΔΝΤ. Μάλιστα αναφέρεται ότι η παραοικονομία φθάνει στο 25% του ΑΕΠ%, ενώ γιατροί δικηγόροι, μηχανικοί, λογιστές και αυτοαπασχολούμενοι κερδίζουν 2,5 φορές περισσότερα από το εισόδημα που δηλώνουν. Πάντως, το Ταμείο θεωρεί ότι πλέον το πρόγραμμα έχει επιστρέψει στη σωστή τροχιά, αλλά θα πρέπει να εφαρμοστεί αυστηρά για να μην υπάρξουν νέα προβλήματα.

Παράλληλα, αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι στην έκθεσή του, το Ταμείο υποστηρίζει ότι εάν στην επισκόπηση που θα γίνει στα μισά του 2013 επί του προγράμματος αποκρατικοποιήσων διαπιστωθεί ότι παραμένουν τα προβλήματα και δεν τρέχουν οι ιδιωτικοποιήσεις, τότε η κυβέρνηση θα πρέπει «να εξετάσει ριζικές αλλαγές στη διακυβέρνηση» του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, συμπεριλαμβανομένου και «της αντικατάστασης των σημερινών μάνατζερ με ξένους ειδικούς».

Παράλληλα, το Ταμείο ασκεί κριτική για το γεγονός ότι δεν πέφτουν οι τιμές, αναφέροντας μάλιστα ότι οι μισθοί έχουν υποχωρήσει πολύ πιο γρήγορα από ότι οι τιμές των προϊόντων.