Το AIDS είναι ακόμα εδώ

Οι νεαροί άνδρες ηλικίας 25 έως 44 ετών αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των φορέων αλλά και των πασχόντων από AIDS στη χώρα μας – και ο αριθμός τους έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία τριετία, σύμφωνα με νέα επιδημιολογικά δεδομένα.

Οπως ανακοίνωσε το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), από το 1981 που καταγράφηκε το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα έως και τις 31 Οκτωβρίου 2013 διαγνώστηκαν με HIV/AIDS σχεδόν 13.500 άνθρωποι, περισσότερο από το 80% εκ των οποίων είναι άντρες και το σχεδόν 65% ηλικίας 25-44 ετών την εποχή που διαγνώστηκαν.

Από το 2010 έως σήμερα, εξάλλου, ο αριθμός των φορέων του ιού HIV έχει αυξηθεί σημαντικά: από 5,4 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού που ήταν το 2010, έφτασε τα 10,7 ανά 100.000 πληθυσμού το 2012, ενώ εφέτος η αντίστοιχη αναλογία είναι έως στιγμής 7,2 φορείς ανά 100.000 πληθυσμού.

Το φαινόμενο αυτό έχει δύο κύριες αιτίες: τη χαλάρωση των μέτρων προφύλαξης και τη ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων ανάμεσα στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών στην Αθήνα, κατά τον παθολόγο-λοιμωξιολόγο Μάριο Λαζανά, συντονιστή διευθυντή του Γ’ Παθολογικού Τμήματος και Μονάδας Λοιμώξεων του Νοσοκομείου Ερυθρός Σταυρός και πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS.

«Λόγω της αποτελεσματικότητας των σύγχρονων φαρμακευτικών θεραπειών, που μειώνουν το ιικό φορτίο σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα, έχει περάσει στον κόσμο η αντίληψη ότι το AIDS ιάται. Ετσι έχουν ατονήσει τα μέτρα προφύλαξης, ακόμα και μεταξύ των φορέων του ιού HIV», λέει.

«Η αλήθεια είναι ότι αν κάποιος έχει πολύ μικρό ιικό φορτίο οι πιθανότητες να μεταδώσει τον ιό μειώνονται μεν πάρα πολύ, αλλά δεν εξαφανίζονται. Επιπλέον, αν δεν τηρεί απαρέγκλιτα τη θεραπεία του και δεν επισκέπτεται τακτικά τον γιατρό του, ο ιός μπορεί να αναζωπυρωθεί, με ολέθριες συνέπειες».

Πολύ σοβαρό πρόβλημα, όμως, «δημιουργεί και η στροφή ολοένα περισσότερων νέων στον αλκοολισμό και στη χρήση ουσιών λόγω οικονομικής κρίσης», προσθέτει.

«Η κρίση έχει ως συνέπεια να γίνεται κοινή χρήση συριγγών και έτσι τα τελευταία χρόνια βλέπουμε ραγδαία αύξηση στα κρούσματα HIV/AIDS μεταξύ των χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Ευτυχώς, όμως, αυτό παρατηρείται μόνο στην Αθήνα και δεν φαίνεται να έχει εξαπλωθεί σε άλλες πόλεις της Ελλάδας».

Ιδιαιτερότητες

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ, από το 2011 έως τον Οκτώβριο του 2013 είχαν βρεθεί οροθετικοί 1.041 χρήστες της Αθήνας, με τους 63 από αυτούς να έχουν εκδηλώσει ήδη AIDS και τους 42 να έχουν καταλήξει.

Οι χρήστες-φορείς του ιού HIV έχουν ορισμένες ιδιαιτερότητες σε σύγκριση με τους άλλους φορείς, με κυριότερη την ελλιπή συμμόρφωση στη θεραπευτική αγωγή, κατά τον κ. Λαζανά. «Σχεδόν οι μισοί δεν κάνουν καν θεραπεία, διότι δεν έχουν μόνιμη στέγη ούτε την κοινωνική στήριξη που χρειάζονται για να την τηρήσουν», λέει.

«Η συμμόρφωση των χρηστών βελτιώνεται κυρίως όταν μπαίνουν σε θεραπευτικά προγράμματα ή προγράμματα υποκατάστασης. Επιπλέον, μελέτη που πραγματοποιήσαμε έδειξε ότι το 25% των τοξικομανών-φορέων υιοθετούν επικίνδυνες σεξουαλικές συμπεριφορές, οπότε μπορεί να μολύνουν και άλλους».

Στους υπόλοιπους φορείς, η συμμόρφωση στη θεραπευτική αγωγή είναι πολύ υψηλή, καθώς υπερβαίνει το 90%, διευκρινίζει ο κ. Λαζανάς.

Οσον αφορά τον τρόπο μετάδοσης του AIDS, οι σεξουαλικές επαφές χωρίς προφυλάξεις παραμένουν ο κυριότερος. Σχεδόν ένα στα τρία κρούσματα της HIV/AIDS λοίμωξης καταγράφονται σε ομοφυλόφιλους ή αμφιφυλόφιλους άντρες, ενώ ένα στα δέκα σε ετεροφυλόφιλους.