Είναι η «επιλεκτική χρεοκοπία» πτώχευση;

Τι σημαίνει για την Ελλάδα η υπαγωγή σε καθεστώς «επιλεκτικής χρεοκοπίας»; Για καταδίκη της χώρας μας σε πραγματική χρεοκοπία κάνει λόγο ο πρόεδρος του τμήματος Οικονομικών του ΑΠΘ, Μ.Σιδηρόπουλος

του Αλέξανδρου Μητάκη
mitakis@voria.gr

Σε μια εξαιρετικά κρίσιμη καμπή έχει εισέλθει η κρίση χρέους στην ευρωζώνη, μετά και το «ναυάγιο» του Eurogroup, όπου οι υπουργοί Οικονομικών δεν κατάφεραν να υιοθετήσουν μια κοινά αποδεκτή λύση για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους. «Αγκάθι» στην προσπάθεια εξεύρεσης λύσης αποτελεί η συμμετοχή των ιδιωτών στο νέο πακέτο βοήθειας προς τη χώρα μας, με τους οίκους αξιολόγησης να προεξοφλούν ότι μια εθελοντική μετακύλιση των ελληνικών ομολόγων θα θεωρηθεί “πιστωτικό γεγονός” και θα οδηγήσει την Ελλάδα σε καθεστώς «επιλεκτικής χρεοκοπίας» (selective default).

Τι σημαίνει για τη χώρα μας αυτή η νέα κατάσταση; Ποια θα είναι η επόμενη ημέρα για τις ελληνικές τράπεζες και την πραγματική οικονομία; Αξίζει να σημειωθεί ότι η «επιλεκτική χρεοκοπία» μιας χώρας δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση ταυτόχρονη πτώχευση της, με τις καταστροφικές συνέπειες που έχει αυτό. Πρόκειται απλώς για μια αξιολόγηση των διεθνών οίκων, η οποία έρχεται όταν η χώρα αθετεί ή δεν εξυπηρετεί κάποιες από τις υποχρεώσεις της προς τους πιστωτές της. Στην περίπτωση της Ελλάδας αυτή η αθέτηση αφορά την αδυναμία πληρωμής των ομολόγων που λήγουν άμεσα (όπως λέγεται το 2013-14) και την επαναγορά νέων στη θέση τους, με μεγαλύτερη διάρκεια και χαμηλότερη αξία (hair cut 30 – 40%). Μια χώρα που εισέρχεται σε καθεστώς “επιλεκτικής χρεοκοπίας” δεν προχωράει σε στάση πληρωμών, συνεχίζοντας να πληρώνει κανονικά τις λοιπές υποχρεώσεις της (σ.σ. το ελληνικό δημόσιο θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του,τουλάχιστον μέχρι το 2015, εξασφαλίζοντας τη χρηματοδότηση μέσω νέου δανείου από την ΕΕ, που υπολογίζεται στα  80-90 δισ. ευρώ).  Σε ό,τι αφορά τον χρόνο για τον οποίο θα παραμείνει η Ελλάδα στο συγκεκριμένο καθεστώς, αυτός εξαρτάται από το μέγεθος των πληρωμών ομολόγων που η χώρα μας θα αθετήσει.
Το μεγαλύτερο βάρος θα κληθούν να σηκώσουν οι ελληνικές τράπεζες, με την στάση της ΕΚΤ να αποτελεί «κλειδί» για το κατά πόσο θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Εάν η Κεντρική Τράπεζα διατηρήσει την σκληρή θέση της και δεν βοηθήσει την χρηματοδότηση των εγχώριων τραπεζών, μέσω της παροχής εγγυήσεων για τα ελληνικά ομόλογα, τότε τα πράγματα είναι ιδιαίτερα δύσκολα. Ειδικότερα, εάν η «επιλεκτική χρεοκοπία» διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και οι ελληνικές τράπεζες βρουν κλειστή την κάνουλα της χρηματοδότησης, τότε είναι αναπόφευκτο να «στεγνώσουν» από ρευστότητα και να συμπαρασύρουν το σύνολο της οικονομίας.

Εξάλλου, στην πραγματική οικονομία, η ύφεση αναμένεται να βαθύνει, τα λουκέτα να αυξηθούν και νέες θέσεις εργασίας να χαθούν, καθώς τη στιγμή που οι τράπεζες θα έχουν περιορισμένη χρηματοδότηση, η ρευστότητα στην οικονομία θα παρέχεται με...το σταγονόμετρο.
Όπως δηλώνει στη Voria.gr ο πρόεδρος του τμήματος Οικονομικών του ΑΠΘ, Μωυσής Σιδηρόπουλος, η επιλεκτική χρεοκοπία θα αποτελούσε ένα καταστροφικό γεγονός, με ανυπολόγιστες συνέπειες για το μέλλον της Ελλάδας. «Εάν μπεις σε καθεστώς “επιλεκτικής χρεοκοπίας” δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα βγεις ποτέ. Η Ελλάδα θα κληθεί να δοκιμαστεί σε νέες δυσχερείς συνθήκες και να αποδείξει ότι μπορεί να επιβιώσει με εξαιρετικά ελλιπή ρευστότητα. Φοβάμαι ότι ένα τέτοιο εγχείρημα θα είναι θανατηφόρο και είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει τη χώρα σε μια πραγματική χρεοκοπία», τονίζει.

Το εξαιρετικά πιθανό σενάριο, σύμφωνα με τον κ. Σιδηρόπουλο, είναι ότι την αμέσως επόμενη ημέρα από την υπαγωγή της χώρας μας στο νέο καθεστώς θα υπάρξει έντονος πανικός από τους πολίτες, οι οποίοι θα τρέξουν να σηκώσουν τις καταθέσεις τους από τις τράπεζες, κάτι που θα αναγκάσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να βάλουν περιορισμό στις αναλήψεις, προκειμένου να μην απολέσουν όλους τους πόρους τους. «Οι κινήσεις πανικού από τους πολίτες και η προσπάθεια κατευνασμού τους από την κυβέρνηση με τη λήψη διοικητικών μέτρων – όπως ο περιορισμός των τραπεζικών αναλήψεων – θα επιβεβαιώσει ότι η χώρα ουσιαστικά οδηγείται στην χρεοκοπία», δηλώνει χαρακτηριστικά και προσθέτει: «Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά πόσο χρόνο θα πάρει στην Ελλάδα να βγει από αυτό το καθεστώς. Είναι κάτι πρωτοφανές και δεν μπορούμε να κάνουμε ακριβείς προβλέψεις».

Σύμφωνα με τον κ.Σιδηρόπουλο, εάν πάρει μια πολιτική απόφαση συνολικά η Ευρώπη, τότε δεν θα υπάρξει ούτε πιστωτικό γεγονός ούτε επιλεκτική χρεοκοπία. «Πρέπει να υπάρξει μια κεντρική πολιτική διαχείρισης του συνόλου του χρέους της ευρωζώνης, κάτι που ακόμα δεν έχουν αντιληφθεί οι Ευρωπαίοι εταίροι μας και κυρίως η Γερμανία. Δυστυχώς θα το καταλάβουν όταν πλέον θα είναι δυστυχώς αργά», καταλήγει.
voria.gr