Πρωτάκια στα θρανία

permisospress.blogspot.

 

Ποιες αλλαγές περιμένουν τα παιδιά σας;

Νέες συνήθειες, νέες γνώσεις, νέα πρόσωπα… Πόσα περιμένουν το μικρό σας περνώντας το κατώφλι του σχολείου! Οι αλλαγές πολλές, γι’ αυτό προετοιμάστε το ώστε να υποδεχτεί τη νέα σχολική χρονιά με χαμόγελο!

Αν και το δικό σας παιδί ετοιμάζεται φέτος το Σεπτέμβρη να… αφήσει πίσω του την ανεμελιά και τις ατέλειωτες ώρες παιχνιδιού του νηπιαγωγείου για να ενσαρκώσει το ρόλο του μαθητή, σας προτείνουμε να διαβάσετε το άρθρο που ακολουθεί. Θα μάθετε όλες τις καινούριες γνώσεις που θα κατακτήσει το πρωτάκι σας αλλά και πώς θα το προετοιμάσετε καλύτερα για τη νέα ζωή που το περιμένει μετά το καλοκαίρι.

Νέες γνώσεις, μοναδικές εμπειρίες
Το δημοτικό σχολείο και πιο συγκεκριμένα η Α΄ τάξη αποτελεί ουσιαστικά την είσοδο του παιδιού στο εκπαιδευτικό σύστημα. Σκοπός είναι οι μαθητές να αναπτυχθούν πολύπλευρα μέσα από δραστηριότητες που θα τους βοηθήσουν να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένες προσωπικότητες. Την επόμενη λοιπόν σχολική χρονιά το παιδί σας, γεμάτο περηφάνια επιστρέφοντας στο σπίτι, θα σας εξιστορεί και από ένα καινούριο «κατόρθωμα».

• Μαθαίνω την αλφάβητο: Θα γνωρίσει τα γράμματα της αλφαβήτου και μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς θα ξέρει να τα γράφει και να τα προφέρει σωστά αλλά και να τα λέει… απ’ έξω κι ανακατωτά!

• Γράφω σωστά: Θα μάθει να γράφει συλλαβές, ενώνοντας ένα σύμφωνο με ένα φωνήεν από τα γράμματα που έχει ήδη μάθει. Στη συνέχεια θα σχηματίζει μικρές λέξεις, ενώνοντας τις συλλαβές μεταξύ τους και αργότερα θα γράφει εύκολες προτάσεις. Θα καταλάβει ακόμη τη σημασία του τονισμού και της ορθογραφίας. Σιγά-σιγά λοιπόν και με αρκετή εξάσκηση θα καταφέρει να γράφει λέξεις χωρίς λάθη και τονισμένες στη σωστή συλλαβή.

• Γνωρίζω τη γραμματική: Το πρωτάκι σας θα έρθει σε επαφή με την έννοια του ρήματος και θα μάθει να κλίνει απλά ρήματα, όπως π.χ. το «είμαι» και το «έχω». Έχοντας κάποια σαν πρότυπα, θα κλίνει «πατώντας» στις ίδιες καταλήξεις και άλλα ρήματα.

• Ξεκινάω το διάβασμα: Η διαδικασία έχει ως εξής: στην αρχή θα μάθει να συλλαβίζει τις λέξεις και στη συνέχεια θα λέει όλες τις συλλαβές μαζί για να πει σωστά τη λεξούλα.

• Μαθαίνω να μετράω: Το μικρό σας θα μάθει να μετρά χρησιμοποιώντας τα χεράκια του και στη συνέχεια θα καταλάβει την έννοια αρχικά της πρόσθεσης και αργότερα της αφαίρεσης.

• Τηρώ τους κανόνες: Το παιδί θα καταλάβει πόσο σημαντικό είναι να συμμορφώνεται με το πρόγραμμα και τους κανόνες της τάξης που έχει ορίσει η δασκάλα. Για παράδειγμα θα μάθει να μπαίνει στην τάξη όταν ακούει το κουδούνι χωρίς να καθυστερεί, να τρώει στο διάλειμμα και όχι μέσα στην τάξη, να μη μιλά με τον διπλανό του, να σηκώνει το χέρι του όποτε θέλει να πει κάτι ή όποτε θέλει να πάει στην τουαλέτα κατά τη διάρκεια του μαθήματος.

• Γίνομαι (πιο) ώριμο: Θα αναλάβει μερικές ευθύνες όπως π.χ. ότι πρέπει να είναι στην ώρα του στο σχολείο, να έχει καθημερινά μαζί του τα σωστά βιβλία και τετράδια, την κασετίνα του, να πηγαίνει πάντα διαβασμένο κλπ. Με άλλα λόγια, θα μάθει να οργανώνει τη σκέψη του ενώ ταυτόχρονα θα καλλιεργεί τη μνήμη του.

• Ακούω και εμπιστεύομαι την κυρία: Θα μάθει πως πρέπει να σέβεται την κυρία, να την ακούει με προσοχή όταν παραδίδει το μάθημα, αλλά και πως είναι το πρόσωπο που θα απευθύνεται αν έχει κάποιο πρόβλημα ή έχει ανάγκη από κάτι (π.χ. δεν αισθάνεται καλά).

• Κάνω (κι άλλους) φίλους: Θα γνωρίσει καινούρια παιδάκια τα οποία θα κάνει φίλους, επεκτείνοντας έτσι τον κύκλο γνωριμιών του νηπιαγωγείου.

Πρώτος δάσκαλος… εσείς!
Οι μήνες που μεσολαβούν μέχρι το παιδί να κάνει τα πρώτα του βήματα ως «μαθητής» είναι μια άριστη ευκαιρία για να το προετοιμάσετε ώστε να ανταποκριθεί με επιτυχία στις απαιτήσεις του δημοτικού. Μέσα από καθημερινές, ευχάριστες δραστηριότητες μπορείτε να μάθετε στο μικρό σας σημαντικά πράγματα που θα κάνουν πιο εύκολη την προσαρμογή του στο καινούριο περιβάλλον.

Να κάποιες ιδέες:
• Παίζουμε… σχολείο
Ενόψει της έναρξης του σχολείου, φροντίστε να αναπτύξετε την ικανότητα του μικρού σας για συγκέντρωση και για ανάκληση της μνήμης, να βοηθήσετε τη γλωσσική του εξέλιξη, να συμβάλετε στην απόκτηση κριτικής σκέψης καθώς επίσης και να καλλιεργήσετε τη φαντασία του.
Πώς θα το βοηθήσετε: Αγοράστε από το βιβλιοπωλείο της γειτονιάς παραμύθια, βιβλία και ιστοριούλες που πιστεύετε πως θα του αρέσουν. Τα περισσότερα παιδικά βιβλία αυτής της ηλικίας έχουν πολύχρωμες εικόνες για πιο ευχάριστη ανάγνωση. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε λοιπόν είναι να διαβάζετε καθημερινά μαζί με το παιδί και να συζητάτε γι’ αυτό που διαβάσατε. Μπορείτε π.χ. να ξεκινήστε μια κουβεντούλα ρωτώντας το τι πιστεύει ότι θα γίνει παρακάτω, πώς του φαίνεται η υπόθεση, ζητώντας του να σχολιάσει μια φωτογραφία, να σας πει με λίγα λόγια τι θυμάται κ.λπ. Βοηθήστε το επίσης να εξασκηθεί και στο γραπτό λόγο! Γράψτε παρέα τα γράμματα της αλφαβήτου και τους αριθμούς που έχει μάθει ήδη από το νηπιαγωγείο. Μέχρι τον αγιασμό, όσα (μέχρι τώρα) γνωρίζει θα τα ξέρει τέλεια!

• Παραδίδουμε μαθήματα (κοινωνικών) σχέσεων
Παρόλο που το παιδί έχει ήδη συναναστραφεί με άλλα παιδάκια και έχει κάνει τις πρώτες του φιλίες στη διάρκεια της χρονιάς του νηπιαγωγείου, στο δημοτικό τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Τώρα θα έχει 20-25 συμμαθητές, ενώ στο διάλειμμα θα μοιράζεται το προαύλιο με πολλά παιδιά. Τι σημαίνει αυτό; Πως πρέπει να το βοηθήσετε να καλλιεργήσει ακόμα περισσότερο την κοινωνικότητά του και να του διδάξετε χρήσιμους κανόνες που εξασφαλίζουν την ομαλή συνύπαρξη.
Πώς θα το βοηθήσετε: Επιδιώκετε τη συναναστροφή του μικρού σας με άλλα παιδιά. Εξηγήστε του πως πρέπει να συνεργάζεται μαζί τους, να ακούει τη γνώμη τους και να μη διακόπτει, να σέβεται τους κανόνες του παιχνιδιού, να μην παίρνει τη σειρά άλλου παιδιού, να δέχεται την ήττα του στο παιχνίδι. Κάντε σαφές πως η σωματική βία δεν είναι τρόπος για να λύσει ένα πρόβλημα που έχει με κάποιο άλλο παιδί και πως το καλύτερο είναι να ζητά τη συμβουλή ενός μεγάλου. Τέλος, μια καλή ιδέα για να εξοικειωθεί με άγνωστα πρόσωπα είναι να πηγαίνετε στην παιδική χαρά, να κάνετε μαζί τα ψώνια του σπιτιού, να βλέπετε θεατρικές παραστάσεις, να κάνετε βόλτες στη γειτονιά.

• Βάζουμε… τάξη
Τόσο η τάξη όσο και η οργάνωση είναι δύο σημαντικές έννοιες που καλό είναι να «συστήσετε» στο παιδί πριν ξεκινήσει το σχολείο. Ένα παιδί που έχει γνωρίσει τη σημασία του προγράμματος στην καθημερινότητά του μπορεί να οργανώνει καλύτερα το χρόνο του, τις δραστηριότητές του, τα πράγματά του, γενικότερα τη ζωή του. Επίσης είναι δεδομένο πως το τακτικό παιδί μπορεί να προσαρμοστεί ευκολότερα στους ρυθμούς του σχολείου, να βάζει προτεραιότητες στις υποχρεώσεις του και να τις διαχειρίζεται με επιτυχία.
Πώς θα το βοηθήσετε: Βάλτε αργά και σταθερά την οργάνωση στη ζωή του. Τι μπορείτε να κάνετε; Προμηθευτείτε ειδικά κουτιά ή καλάθια και ζητήστε από το παιδί να μαζεύει τα παιχνίδια του και να τα αποθηκεύει κάθε φορά που τελειώνει το παιχνίδι. Εκτός από τα παιχνίδια μπορεί να βάζει τα πράγματα στη θέση τους (καρεκλάκια, ρούχα κλπ.) και να συγυρίζει το δωμάτιό του (να πηγαίνει στην κουζίνα το πιάτο που έτρωγε, στο μπάνιο τις λερωμένες κάλτσες κλπ.). Επιπλέον, ενθαρρύνετέ το να ακολουθεί μια συγκεκριμένη ρουτίνα από τώρα. Μπορείτε π.χ. να τρώτε συγκεκριμένη ώρα, να διαβάζετε βιβλία και να γράφετε τις απογευματινές ώρες (όχι τα Σαββατοκύριακα), να πλένει τα δόντια πριν τον ύπνο κλπ.

• Καλλιεργούμε την αυτοπεποίθησή του
Το νέο κεφάλαιο που ξεκινά στη ζωή του παιδιού πηγαίνοντας στο δημοτικό σηματοδοτεί μια τεράστια αλλαγή σε όσα είχε συνηθίσει. Και δεν είναι λίγα τα πρωτάκια που αισθάνονται φόβο ή άγχος γι’ αυτήν την αλλαγή περιβάλλοντος και όσα θα συναντήσουν. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε ως γονείς είναι να τονώσετε την αυτοπεποίθηση του, με άλλα λόγια να το βοηθήσετε να πιστέψει πως μπορεί να τα καταφέρει, γιατί μόνο έτσι θα πιστέψει κι εκείνο στον εαυτό του.
Πώς θα το βοηθήσετε: Αρχικά, πρέπει να πούμε πως η αυτοπεποίθηση γεννιέται από την αυτονομία και την υπευθυνότητα. Ενισχύστε λοιπόν την προσπάθειά του για ανεξαρτησία και αυτοέλεγχο ενθαρρύνοντας το να κάνει πράγματα χωρίς τη δική σας βοήθεια. Αφήστε το να αναλάβει την ευθύνη του εαυτού του με το να ντύνεται μόνο του, να πηγαίνει μόνο του στην τουαλέτα, ενώ ταυτόχρονα δίνετε του την ευκαιρία να βρίσκει μόνο του λύσεις στα «προβλήματά» του (π.χ. ποιο κομμάτι του παζλ ταιριάζει στη συγκεκριμένη θέση). Έτσι το βοηθάτε να αποκτήσει ευέλικτη σκέψη, ιδιαίτερα χρήσιμο εφόδιο για το σχολείο. Δείξτε του επίσης ότι το εμπιστεύεστε και αναθέστε του μικρές αποστολές, όπως π.χ. το στρώσιμο του τραπεζιού ή το δίπλωμα των ρούχων, επιβραβεύοντας πάντα την προσπάθειά του. Τέλος, είναι σημαντικό να παροτρύνετε το παιδί να λέει ελεύθερα αυτό που σκέφτεται ή έχει ανάγκη χωρίς να ντρέπεται.

• Δίνουμε τις απαραίτητες πληροφορίες
Όπως είπαμε, η είσοδος του παιδιού στο εκπαιδευτικό σύστημα είναι μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή του. Γι’ αυτό δεν πρέπει να γίνει ξαφνικά και απότομα, αφού είναι πολύ πιθανό να τρομάξει και να νιώσει στρες ή ανασφάλεια. Αυτό λοιπόν που θέλουμε όλοι οι γονείς είναι το παιδί μας να αγαπήσει το νέο του περιβάλλον και να ξεκινήσει τη νέα σχολική χρονιά με χαρά και όρεξη για μάθηση.
Πώς θα το βοηθήσετε: Μέσα από συζητήσεις που έχουν θέμα «το σχολείο», το παιδί θα φτιάξει στο μυαλό του την εικόνα για το χώρο που θα το φιλοξενεί από το Σεπτέμβρη και θα είναι κατά κάποιο τρόπο προετοιμασμένο. Περιγράψτε λοιπόν το κτήριο, πείτε πως η δασκάλα θα το προσέχει και θα το αγαπά, αναφερθείτε στα καινούρια πράγματα που θα μάθει και στους φίλους που θα κάνει, στις εκπαιδευτικές εκδρομές κ.λπ. Μιλήστε του για τις υποχρεώσεις του ως μαθητή, τονίζοντας πως θα πρέπει να αφιερώνει καθημερινά λίγη ώρα στο διάβασμά του, και ενημερώστε το πως μπορεί τις ώρες που θα είναι στο σχολείο να μην είστε μαζί, αλλά μετά το σχόλασμα θα περνάτε παρέα την υπόλοιπη μέρα (όπως ακριβώς συνέβαινε όταν πήγαινε στο νηπιαγωγείο). Μια καλή ιδέα είναι να επισκεφθείτε το δημοτικό της γειτονιάς σας και να κάνετε μια ξενάγηση στο παιδί. Κάντε μια βόλτα στο προαύλιο και δείξτε του πού θα παίζει με τους συμμαθητές του. Στη συνέχεια μπείτε στο κτήριο για να του δείξετε τις αίθουσες, τις τουαλέτες, το κυλικείο και επιδιώξτε μια γνωριμία με τη δασκάλα του.

Όχι στις υπερβολές!
Αν ανήκετε στις μαμάδες που αγχώνονται για το πώς θα τα πάει το παιδάκι τους στο σχολείο, αν θα προσαρμοστεί εύκολα στο νέο καθημερινό πρόγραμμα, αν θα αντεπεξέλθει με επιτυχία στις αυξημένες απαιτήσεις κλπ., θα σας συμβουλεύαμε… να χαλαρώσετε. Δεν χρειάζεται το παιδί να κατανοήσει άψογα την πρόσθεση και την αφαίρεση ή να γράφει όλα τα γράμματα του αλφαβήτου πριν τον αγιασμό! Εννοείται πως στη διάρκεια του καλοκαιριού θα το βοηθήσετε να πάρει μια γεύση για όσα το περιμένουν, αλλά μόνο μια γεύση. Κρατήστε τις ανησυχίες για τον εαυτό σας και μην τις μεταφέρετε στο παιδί (το τελευταίο πράγμα που θέλετε είναι να πάρει στραβά την ιδέα του σχολείου ή ν’ αρχίσει να φοβάται και να μη θέλει να σας αποχωριστεί το Σεπτέμβρη). Μην το παρακάνετε λοιπόν με τις ασκήσεις προετοιμασίας που, εκτός από το άγχος που του μεταδίδουν, θα το κουράσουν. Θυμηθείτε: Το καλοκαίρι τον πρώτο λόγο έχει η ξεγνοιασιά και το παιχνίδι!

Τα διαδικαστικά
Πόσων χρόνων πρέπει να είναι το παιδί;
Για να γραφτεί το παιδάκι σας στην Α΄ δημοτικού πρέπει να έχει συμπληρώσει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου αυτού του έτους τα έξι (6) χρόνια.